لە چوار ساڵ لەوەپێشەوە کە خەڵکی زۆرلێکراوی سوریە لە ناڕەزایەتی بە هەژاری و بێکاری سەرچاوەگرتوو لە قەیرانی ئابووری سەرمایەداری لە لایەکەوە و نزیک بە پێنج دەیە دیکتاتۆڕی و خەفەقانی رژیمی بەعسی سوریە لە لایەکی دیکەوە راپەڕین و لە شکڵی جۆراوجۆردا دەستیاندایە خەباتی جەماوەری و مەدەنی لەدژی رژیمی ئەسەد، بەرەوڕووی وەحشیانەترین هێرشی رژیمی ئەسەد و هاوپەیمانەکانی بوونەوە. زۆری پێنەچوو کە خەباتی رەوا و بەرحەقی جەماوەری خەڵک لەدژی بارودۆخی دژواری ژیان لەژێر حاکمیەتی رژیمی بەعسدا لە سوریە بە دهخاڵەتی دەوڵەتانی ئیمپڕیالیستی و دەوڵەتانی سەرکوتگەر و جەنایەتکار لە ناوچەکەدا لەوانە کۆماری بئیسلامی کە چوون بە کۆمەکی رژیمی دیکتاتۆڕی بەشار ئەسەدەوە و بە دەخاڵەتی وەحشیانەی هێز و جەریاناتی کۆنەپەرستی ئیسلامی خرایە پەڕاوێزەوە. رژیمی شەڕخواز و شەڕ هەڵاسێنی کۆماری ئیسلامی، ئەو دەرفەتەشی بۆ قایم کردنی مەوقعیەتی خۆی لە ناوچەکەدا بینی و لەو کاتەوە تا ئێستا بە یارمەتی و دەخاڵەتی هەمە لایەنەی نیزامی و تەداروکاتی بە رژیمی بەشار ئەسەد، بەردەوام بڵێسەکانی ئاگری شەڕی جەنایەتکارانەی لە سوریە گەشاوەتر کردووە.لە حەفتەی رابردودا لەگەڵ دەست پێکردنی عەمەلیاتی ئاسمانی روسیە لە سوریە، ئەم وڵاتە بەشێوەیەکی ئاشکراتر بۆتە مەیدانی کێشمەکێش و تەڕاتێنی دەوڵەتانی ئیمپڕیالیستی و هاوپەیمانهکانیان لە ناوچەکەدا. هەرکام لە لایەنەکانی ئەم کێشمەکێشە دەیانەوێ لەژێر بیانوی شەڕ لەگەڵ “تیرۆریزم”دا ئامانج و بەرژەوەندیە ستراتیژیکەکانی لە ناوچەکەدا هەڵبەت بە هەزینەی گیانی و ماڵی خەڵکی زۆرلێکراوی سوریە لە بەرانبەر ڕەقیبەکانیدا دابین بکات. لە ئێستادا خەڵک لە لایەکەوە بە وەحشیگەری هێزە ئیسلامیەکان لە داعشەوە بیگرە تا جەیش الفەتحی بەناو میانەڕەو کە لەلایەن عەرەبستان و قەتەر و تورکیەوە تەیار و پشتیوانی دەکرێن دەکوژرێن و لە لایەکی دیکەوە بە بۆمبارانی بۆشکەیی رژیمی ئەسەد و لەم دواییانەشدا روسیە و پاسدارەکانی کۆماری ئیسلامی و حیزب اللەی لوبنان کوشتار دەکرێن.
ئێستا ئیئتیلافی ١+٤ پێکهاتوو لە رژیمی کۆماری ئیسلامی ئێران، عێڕاق، روسیە و حیزب اللەی لوبنان کەوتۆتە خۆ تا بەربە روخانی ڕژیمی ئەسەد بگرێت. ڕژیمێک کە هاوپەیمانی ستراتیژیکی کۆماری ئیسلامی و حیزب اللەی لوبنانە لە ناوچەکەدا. ئەگەر کۆماری ئیسلامی گەلێک جار بە درۆ حزوری نیزامی خۆی لە سوریە ڕەد کردۆتەوە، بەڵام لە ئێستادا رۆژنامەکان و سەرچاوەی نزیک لە دەزگای حاکمیەت باس لە عەمەلیاتی هاوبەشی زەمینی کۆماری ئیسلامی و حێزب اللە لەدژی ئوپوزسیۆنی چەکداری رژیمی ئەسەد و لەژێر چەتری ئاسمانی فرۆکە شەڕکەرەکانی سوریە و روسیەدا دەکەن.رۆژی یەکشەممە ١٢ی مانگی رەزبەر سایتی سهحام نیوز باسی لە ئامادەگی پاسدارانی ئێرانی جێگیر لە سوریە و حیزب اللەی لوبنان بۆ شەڕ لەدژی گروپە ئوپوزسیۆنەکانی رژیمی بەشار ئەسەد کرد بۆ هاوئاهەنگی لەگەڵ روسیە. ئەم سەرچاوەیە لە راپۆرتەکەیدا نووسیویەتی کە بەشوێن دەست پێکردنی هێرشی خێرای ئاسمانی ئەڕتەشی روسیەدا، سێ گوردان لە هێزەکانی یەگانی “سابرین”ی سەربە سپای پاسداران لەژێر فەرماندەهی موڕتەزا میریاندا، لەگەڵ ١٥٠٠ ئەندامی تایبەتی حیزب اللە لە سێ رۆژی دواییدا چونەتە شاری دهمشقەوە و چاوەڕێی بڕیارن بۆ دەست پێکردنی عەمەلیاتی نیزامی زەمینی لەژێر چەتری هەوایی روسیەدا. رۆژی پێنجشەممەی ڕابردوش هەواڵنێری رۆیتێرز لەزمان دوو سەرچاوەی لوبنانیەوە هاتنی سەدان کەس لە هێزەکانی ئێران لە ١٠ رۆژی رابردودا بۆ سوریەی تەئید کردبوو. کۆماری ئیسلامی بۆ رزگار کردنی رژیمی ئەسەد تا ئێستا نە تەنیا پاسدارە ئێرانییەکان، بەڵکو ئاوارە زۆرلێکراوە ئەفغانستانی و عێڕاقیەکانیشی بە زۆر و تەماع وەبەرنان رەوانەی مەیدانەکانی شەڕی سوریە کردووە. شەڕ هەڵایسێنی و قەیران سازی بۆ کۆماری ئیسلامی بەردەوام یەکێک لە پایەکانی بەردەوامی حاکمیەت و مانەوەی بووە. هەر بەم هۆیەوە ئاڕاستەی قەیران سازی و ئاژاوە بەهەر نرخێک بێت یەکێک لە پایەکانی سیاسەتی دەرەوەی ڕژیمە و پێویستی پێیەتی. بۆ کۆماری ئیسلامی گرنگ نییە ئەگەر لەم ڕێگایەدا بە سەدان هەزار کەس ببنە قوربانی و بە ملیۆن کەسیش ئاوارە و بێ ماڵ و حاڵ بن. ئەوە تەنیا خەڵکی زۆرلێکراوی سوریە نین کە لە بەرانبەر سیاسەتە شەڕئەنگێزانە و قەیران سازیەکانی کۆماری ئیسلامیدا لە دەرەوەی سنورەکان دەبنە قوربانی و ئاوارە دەبن. ساڵانێکە کە خەڵکی عێڕاق، ئەفغانستان، لوبنان، یەمەن، بەحرین و وڵاتانی تر بەهۆی دهخاڵەتەکانی ئەم رژیمەوە دەکوژرێن و بریندار و ئاوارە و بێ ماڵ و حاڵ دەبن. هەر دوو رۆژ لەوەپێش بوو کە فەرزاد فەرهەنگیان یەکێک لە دیپلۆماتەکانی پێشوی کۆماری ئیسلامی، تەرحی تیرۆریستی دهخاڵەتی ئەم رژیمەی لە رووداوی منا دا لە عەرەبستان، لەگەڵ ناوی ٦ کەس لە بەرپرسانی سپای پاسدارانی ئاشکرا کرد کە لەو رووداوەدا دەستیان هەبووە. لەم رووداوەدا زیاتر لە ٧٠٠ کەس کوژران و نزیکەی ٢ هەزار کەسی دیکەش بریندار بوون کە ٤٦٤ کەس لە کوژراوەکان ئێرانی بوون.
رقابەت و کێشمەکێشی نێوان هێزە ئیمپڕیالیستیەکان بۆ سەرلەنوێ دابەش کردنەوەی دنیا و پەرەدان بە ناوچەی ژێر نفوز، یەکێک لە ئاسەوارەکانی قەیرانی جیهانی سەرمایەدارییە. لەم قۆناغەدا خاوەرمیانە و بە شێوەیەکی دیارتر سوریە بۆتە یەکێک لە کانونەکانی کێشمەکێشی هێز و دەوڵەتە سەرمایەداریەکان و خاڵی تێکەڵ بوونەوەی گەلێک لە گرفت و ڕقابەتەکانیان لە ناوچەکەدا. ئەوان هەوڵ ئەدەن تا لە ئاکامی توند بوونەوەی کێشەکان لە ناوچەکەدا، زەمینە بۆ سازش و بەند و بەستی هێزە ئیمپڕیالیستیەکان و دەوڵەتانی ناوچەکە فەراهەم بێت. بەڵام لە بارودۆخی ئێستادا نە ئامریکا و باقی هێزە سەرمایەداریە رۆژئاواییەکان و نە روسیە و چین و هاوپەیمانەکانیان لە ناوچەکەدا رێگا چارەیەکیان بۆ دەرچون لەم قەیرانە ویرانگەرە نییە. هەمووجۆرە هیوادار بوونێک بە هێزە جیهانی و ناوچەییەکان و هێزە کۆنەپەرستەکانی نێوخۆ بۆ چارەسەر كردنی ئەم قەیرانە لە راستای بەرژەوەندی خەڵکی سوریەدا بێجگە لە گومان و تەوەهوم هیچی تر نییە.تەنیا رێگاچارەی راستەقینە وشیاریەکی گشتی و هاتنە مەیدانی هێزی کرێکارانی وشیار و موتەشەکلە کە بە حوزور و دەخاڵەتیان لە سەحنەی سیاسیدا و بە دەستەوە گرتنی بەڕێوەبردنی کۆمەڵگە بتوانن نەخشە و پیلانەکانیان پوچەڵ بکەنەوە و بەسەر چارەنوسی خۆیاندا حاکم بن. لەم راستایەدا ئەزمونی حاکمیەتی خۆبەڕێوەبەریی کانتۆنەکان لە کوردستانی سوریە و خۆڕاگری سەرکەوتووانەی کۆبانی، کۆمەڵێک تەجروبەی ئاموزەندەن و دەکرێ ببنە جێی دڵگەرمی و پشت پێ بەستن بۆ هەر بزوتنەوەیەکی پێشڕەو و پێشکەوتن خوازانە لە سەرتاسەری سوریە. کرێکاران و خەڵکی زەحمەتکێش لە کوردستانی سوریە بە درێژەدان بە حزوری ڕاستەوخۆ لە سەحنەی سیاسی و ئیدارەی کۆمەڵگادا، نابێ بێڵن بزوتنەوە رەوا و عادلانەکەیان ببێتە بەشێک لە نەخشە راهبوردییەکانی ئامریکا یان باقی هێزە کۆنەپەرستەکانی دەخیل لە قەیرانی سوریەدا.