بزوتنەوەی بنەماڵەی دادخوازان بە مێحوەریەتی دایکان لە ئێران لە حاڵی گەشەیەکی بەرچاودایە. بنەماڵەی گیانبەختکردوانی” ژن، ژیان، ئازادی” لە درێژەی خەباتی دایکانی پێشمەرگەکان لە کوردستان، دایکانی خاوەران، دایکانی پارکی لالە، دایکانی ٩٨ و باقی دادخوازان ڕۆژ لەگەڵ ڕۆژ لەیەک نزیک تر بوونەتەوە و سوننەتی نوێ دروست دەکەن. چاوگێڕانێک بە هەواڵی رۆژانەی ئەم ماوەی دواییدا ئەم ڕاستیە دەسەلمێنێت.
ڕۆژی سێ شەممە ١٦ ی مانگی جۆزەردان دوو کەس لە گیانبەختکردوانی شۆڕشی ژینا: هەمیشە زیندوان “جەواد موسەوی” و “ئەحمەد شوکرللاهی” لە شار ئامول، لەگەڵ ئازادیخوازانی ئەو شارە سەردانی بنەماڵەی هەمیشە زیندوو “محەممەد حەسەن تورکەمەن“یان کرد و هەموویان لەسەر گڵکۆی ناوبراو کۆبوونەوە. بەشداران دوای تازەکردنەوەی پەیمان لەگەڵ ئامانجە شۆڕشگێڕانەکانی منداڵەکانیان بەڵێنیاندا لە خەبات بۆ دەستەبەرکردنی دادخوازی بە یەکگرتویی بمێننەوە. ڕۆژی ١٥ ی مانگی جۆزەردان، کۆمەڵێک لە بنەماڵەی دادخوازان و لایەنگرانیان لە کەرەج لەسەر کڵکۆی ئازیزانیان “سپێهر ئەعزەمی” و “سیاوەش مەحمودی” کۆبوونەوە، گاڵتەیان بە قسەکانی خامنەیی کرد کە ڕۆژێک پێشتر لەسەر گۆڕی خومەینی کردبووی و لەگەڵ ئاوات و ئاڕمانەکانی منداڵەکانیان، واتە ڕوخاندنی ڕژیم پەیمانیان نوێ کردوە. ڕۆژی ١٣ ی مانگی جۆزەردان دایکانی دادخواز و کۆمەڵێک لە خەڵکی ئازادیخواز لە شاری سنە، سەقز، بۆکان و پیرانشار لەسەر کڵکۆی گیانبەختکردوانی شۆڕشی ژینا ئامادە بوون و گوڵبارانیان کردن. رۆژی ٥ ی مانگیش بنەماڵەی گیانبەختکردوانی شۆڕشی ژینا لە سنە، کامیاران، دێگولان و دیواندەرە لەسەر گڵکۆی “فۆئاد محەممەدی” و “بورهان کەرەمی” لە کامیاران کۆبوونەوە و بە یەکەوە پەیمانیان نوێ کردەوە کە درێژەدەری ڕێگای گیانبەختکردوان بن.
کۆماری ئیسلامی بە هەڕەشە، تەماع وەربەرنان و سەرکوت هەوڵی داوە تا ئەم بزوتنەوەیە لاواز و تەنانەت لەبەین بەرێت. بەڵام بەردەوام لە هەوڵەکانی ئاکامی پێچەوانەی وەرگرتوە. هێرشی مەئمورانی ڕژیم بۆسەر ئەندامانی بنەماڵەی دادخوازان “هومون عەبدوالاهی“، لاوی ناڕازی کە لە ١٦ ی مانگی سەرماوەزی ساڵی ١٤٠١ بەهۆی بەرکەوتنی گوللە لە سینگی و ئەزیەت و ئازاردانی زۆر گیانی لەدەستدا، و گرتنی ٨ چالاکی کرێکاری و مەدەنی، کە بۆ دەربڕینی هاوخەمی چووبونە ماڵیان، بێجگە لە بەهێزکردنی خۆڕاگری و زیاتربوونی قین و توڕەیی دژبە ڕژیمی حاکم ئاکامێکی دیکوی نەبووە. کاربەدەستانی ڕژیم هاوکات تاکتیکی تەماع وەبەرنانی بنەماڵەی گیانبەختکردوانیان درێژە پێداوە و ڕێسوایی زیاتریان بە نسیبی خۆیان کردوە. رۆژی ١٦ ی مانگی جۆزەردان بە پێی هەواڵێک دایکی هەمیشە زیندوو “ئارام حەبیبی“، کە مانگی خەزەڵوەری ١٤٠١ گوللەی جەنگی بەکرێگیراوانی ڕژیم لە ناڕەزایەتیەکانی شاری سنە دا وەسەری کەوت و گیانی لەدەستدا، هەر جۆرە پێشنیارێکیان بۆ دانی دیە پێیان، تا بێدەنگ بن لەبەرانبەر خوێنی کوڕەکەیاندا، ڕەد کردەوە. ئەو لە پەیامێکدا کە بڵاوی کردەوە وتی:
” بە ناوی ژن، ژیان، ئازادی،” من دایکی ئارام حەبیبی ڕایدەگەیەنم، هیچ سەروەت و پلە و پێگەیەک لەگەڵ داخوازیەکی ئازادیخوازانە کە کوڕەکەم هەیبوو، شیاوی بەراورد کردن نییە و من لەسەر دادخوازی خۆم بۆ وەرگرتنی مافی خوێنی بە ناحەق ڕژوای منداڵەکەم سورم.” بەر لە “کلسوم“، دایکی لاوی گیانبەختکردو “ئارام“، چەندین بنەماڵەی دادخواز لە بۆکان بە شێوەی بە کۆمەڵ پەیامێکی هاوشێوەیان بڵاو کردەوە و ڕوو بە بەکرێگیراوانی ڕژیم ڕایانگەیاندبوو کە بەهیج قیمەتێک دەست لە دادخوازیەکانیان ناکێشنەوە.
بزوتنەوەی بنەماڵەی داخوازان بە مێحوەریەتی دایکان، وەک سەرپێچی و نافەرمانی مەدەنی ژنان لە بەرانبەر پۆشینی ئیسلامی و حیجابی ئیجباریدا، یەکێک لە دەرکەوتەکانی بەرچاو و درەوشاوی شۆڕشی ژینایە کە دەورێکی دیاری لە ڕوخاندنی کۆماری ئیسلامیدا دەبێت. لە مێژووی هاوچەرخدا ئەو ڕۆڵە” دایکانی مەیدانی مایۆ” لە ئاڕژانتین و لە ڕوخاندنی خێرای بێ بەزەیی ترین دیکتاتۆڕییە نیزامیەکانی ئامریکای لاتین دا نواندیان. ئەو جەنایەتکارانەی بە پاڵپستی ئیمپڕیالیزمی ئامریکا کۆدتایان کرد لەو وڵاتەدا، سەرەرای کوشتنی زیاتر لە ٣٠ هەزار کەسی چەپ و کومونیست، تەنیا ٥ ساڵ لە دەسەڵاتدا مانەوە. لەبەر ئەوەی دایکان و دایەگەورەکانی ئەو قارەمانانە لەپاڵ کرێکارانی پێشڕەو و تێکۆشەر و ئازادیخوازاندا بزوتنەوەیەکی بەرین و کارایان لەدژیان ڕیکخست و ئەوانیان لە لوتکەی دەسەڵاتەوە، بە شێوەیەکی داماوانە، کێشایە بەردەم میزی محاکەمە. بە قەولی “کیس ڕیچاردز” لە وتاری” بزوتنەوە کۆمەڵایەتیەکانی ئامریکای لاتیندا؛” بزوتنەوەی دایکانی مەیدانی مایۆ:” لەباری سیاسیەوە ئیمکانپەزیر بوو لەبەر ئەوەی یەکێتی کرێکاری، تیاترە ڕادیکاڵەکان و باقی چالاکیەکانی لەم چەشنە بە نایاسایی ڕاگەیەندرا بوون و بە شێوەیەکی زۆر وەحشیانە سەرکوت کرابوون، بەڵام بەرەنگاربوونەوە لەگەڵ ئەرزشی دایکایەتی شتێکی دیکەیە“.