یەک دەیە بەسەر قەیرانی ئابووری سەرمایەداریدا تێپەڕێوە و هێشتا لە ئابووری وڵاتانی پێشکەتوی سەرمایەداریدا نیشانەیەک لە کۆتایی هاتنی دەورەی ڕکود و سەرەتای دەورەی گەشە کردن نابیندرێت. درێژەی قەیرانی جیهانی و بێ ئاسۆیی بۆرژوازی بۆ دەرچوون لێی لە هەموو جێگایەک ئەحزابی سوننەتی و دەوڵەتەکانی بەرەو ڕووی سەر لێ شێواوی کردۆتەوە. ئەم قەیرانە وەک هەموو قەیرانەکانی دیکەی ئابووری کاریگەریەکی وێرانگەری لەسەر کار و ژیان و بەڕێچوونی کرێکاران و توێژی هەژاری کۆمەڵگە داناوە. ئەم قەیرانە ئابووریە ئەگەرچی بە هۆی دیاردەی جیهانی بوونی سەرمایە و حوزوری سەرمایە و کۆمپانیا چەند میلیەتیەکان لە بواری نێونەتەوەییدا و بوونی میکانیزمەکانی وەک گوروپی ٢٠ و هیتر بۆ کۆنترۆڵ کردنی ناکۆکیەکان، هێشتا شەڕی جیهانی نەخستۆتە دیمەنگاوە، بەڵام ڕقابەت لە نێوان زل هێزە گەورە سەرمایەداریە جیهانیەکاندا بۆ پەرەدان بە ناوچەی ژێر دهسهڵات بۆ بهدهست هێنانی باڕاز توند تر کردۆتەوە و پەرەی بە شەڕە نیابهتی و ناوچەییەکان داوە. لەژێر کاریگەری ئەم بارودۆخە نێونەتەوەییەدا رۆژهەڵاتی نێوەڕاست بۆتە ناوەندی خوێناوی ترین قەیرانەکان لە ئاستی دنیادا. ئەگەرچی ئەو قەیرانانە هەرکامەو ڕیشەی لە بوارە مێژووییەکان و ئاڵوگۆڕەکانی هەموو کۆمەڵگادا هەیە بەڵام بە هۆی دخاڵەتی هێزە ناوچەیی و جیهانیەکانەوە ئاستێکی گەلێک وێرانگەری بە خۆیەوە گرتوە. سوریە وەک یەکێک لە کانونەکانی قەیران بە هۆی دخاڵەتگەری زل هێزە سەرمایەداریەکانی وەک روسیە و ئەمریکاو و هاوپەیمانەکانیانەوە لە ئاستی ناوچەکەدا زیاتر لە هەموان بۆتە قوربانی شەڕ و وێرانی.
روسیە لە بەدوادا چوونی بەرژەوەندیەکانیدا، بە کەڵک وەرگرتن لە قەیرانی پەنابەری و شەپۆلی چوونی پەنابەرانی سوری بەرەو ئەروپا، سەرلێ شێواوی ئەمریکا لەبەرانبەر قەیرانی سوریە و بونبەستێکی کە لە مەیدانەکانی شەڕی نێوخۆیی و گۆڕەپانی دوپلۆماتیکدا هاتبوە پێش، چووه نێو دخاڵەتگەری نیزامیەوە لە قەیرانی سوریەدا. روسیە کە ئاگاداری کارایی بەرتەسکی عەمەلیاتی ئاسمانی بوو، بۆ دەستەبەر کردنی ئامانجەکانی له ناوچهكه لە هێزی ئەڕتەشی بەشار ئەسەد، هێزەکانی قودسی سپای پاسدارانی کۆماری ئیسلامی و حیزبۆڵای لوبنان وەک پیادە نیزامی ئەم شەڕە و بۆ گۆڕێنی هاوسەنگی هێز کەڵکی وەرگرت و هاوسەنگیەکەی بە زیانی ئەمریکا و هاوپەیمانەکانی لە قەیرانی سوریەدا گۆڕی. دەوڵەتی روسیە بەم ئامانجە لە قەیرانی سوریەدا دخاڵەتی نیزامی کرد تا پیگە دەریاییەکەی لە بەندەری تێرتووسی سوریە لە نزیک دەریای مەدیتەرانە بۆ ململانێ لهگهڵ ستراتیژی ئهمریكا بپارێزێ، پایەگای نیزامی و ئاسمانی لەنێو خاکی سوریەدا بکاتەوە و بەر بگرێت لە چوونی هێزەکانی ناتۆ بۆ نێو ئەم وڵاتە ستراتیژیکە و بەندەرەکانی. روسیە لە هەمانحاڵدا دهیویست هەزاران قەفقازی ئیسلام گەرا، بە تایبەت لە دانیشتوانی چێچێن، کە لە لایەن سیاوە و بە پارەی عەرەبستان و قەتەر مەشقی نیزامی و ئیدئۆلۆژیکیان پێکرابوو وە هەڕەشە بوون بۆسەر روسیە لە خاکی سوریەدا لەنێو بەرێت. روسیە، هەوڵ ئەدات کە بە پتەو کردنی جێگا پێی خۆی لە سوریە لەوێوە کە وەک پێگەیەک بۆ دخاڵەت لە قەیرانەکانی ئەو ناوچەیەدا و دیاری کردنی ئاڕایشی سیاسی داهاتوی رۆژهەڵاتی ناوەڕاست کەڵک وەربگرێت.
دەوڵەتی ئەمریکا کە لە سەرەتای قەیرانەکەوە، ئوپوزسیۆنی کارتۆنی ” شوڕای میلی” و ” ئەڕتەشی ئازاد”ی وەک باسکی چەکداری بەناو تەنیا ئاڵترناتیوی حکومەتی بەشار ئەسەد بە ڕەسمیەت دەناسی، بە شوێن دەخاڵەتگەری نیزامی روسیەدا و لەژێر گوشاری حکومەتەکانی عەرەبستان، قەتەر و تورکیەدا، ههروهها هێزەکانی “بەرەی نوسرە” و هاوپەیمانەکانی وەک “هێزە سوننیە میانە ڕەوهکان” و ئاڵترناتیوی سەرەکی حکومەتی بەشار ئەسەد ناساند. دەوڵەتی ئەمریکا کە ئاگاداری مەحدودیەت و نا مونسەجم بوونی ئەو هێزانە بوو لە هەمان حاڵدا هەوڵی ئەدا بۆ بەرەنگار بوونەوە لەگەڵ ئامانجی ستراتیژیکی روسیە لە یەکینەکانی پارستنی گەل لە کوردستانی سوریە کە دهورێکی حاشا هەڵنەگریان لە نەبەرد لەگەڵ داعش و دیفاع لە دەستکەوتەکانی ئەزمونی حکومەتی خۆبەڕێوەبەر لە کوردستانی سوریەدا هەبووە، وەک پیادە نیزامی هێرشی ئاسمانی لەدژی داعش لە شاری ڕەقە بۆ بەرەوپێش بردنی ئامانجە سیاسیەکانی کەڵک وەربگرێت. لە ڕاستیدا بە لەبەرچاو گرتنی پێگە و موقعیەتێکی گرنگ کە یەکینەکانی پاراستنی گەل و هێزەکانی ژێر فەرمانیان لە شەڕ لەگەڵ داعش بوویان، چ روسیە و چ ئەمریکا ڕێبەریی سیاسی کانتۆنە خۆبەڕێوەبەرەکانیان لە کوردستانی سوریە بۆ پەیوەست بوون بە یەکێک لە بەرەکانی ئەم شەڕە کۆنەپەرستانە سهلماند. بەڵام لە هەمان سەرەتاوە دیاربوو کە ئەگەر لە جەریانی بزوتنەوەی خۆڕاگری کۆبانیدا هێندێک لە هاوجیهەتی لەگەڵ عەمەلیاتی هەوایی هێزەکانی ئەمریکا لەدژی داعش، چارهەڵنەگر و دەیتوانی قابیلی دەرک و شیاوی توزیح بێت، بەڵام هەموو جۆرە هاوئاڕاستەییەکی ستراتیژیک لەگەڵ سیاسەتەکانی ئەمریکا و روسیە دەتوانێ چارەنووسی بزوتنەوەی ماف خوازنانەی خەڵکی کوردسانی سوریە بخاتە مەترسیەوە. ئاشکرا بوو کە لە وەها بارودۆخێکدا تەنیا بە پشت بەستن بە هێزی کرێکاران و خەڵکی زەحمەتکێش و زەمانەت کردنی حزوریان لە گۆڕەپانی سیاسی و دخاڵەت کردنی ڕاستەخۆیان لە بەڕێوەبردنی کۆمەڵگادایە کە دەتوانێ ئەم گوشارانە پوچەڵ بکاتەوە.
ئەم ڕاستیانە نیشانی ئەدەن کە دخاڵەتگەری نیزامی روسیە و ئەمریکا و هاوپەیمانەکانیان لە قەیرانی سوریەدا لەژێر ناوی خەبات لەدژی تیرۆریزم لە رۆژی یەکەمەوە تا ئێستا هیچ پێوەندیەکی بە بەرژەوەدنی خەڵکی سوریە و خەڵکی کوردستانی سوریەوە نەبووە. لە بارودۆخی ئێستاشدا ئەگەر هێرشی نیزامی دەوڵەتی تورکیە بۆسەر عەفرین و ئاگر باران کردنی شار و دیهاتەکانی ئەو ناوچەیە و کوشتار و ئاوارە کردنی خەڵک بە ئامانجی توشی شکست کردنی ئەزمونی خۆ بەڕێوەبەری رۆژئاوا بەڕێوەدەچێت، هاودەستی پیلانگێڕانەی ئەمریکا، روسیە، ڕژیمی کۆماری ئیسلامی ئێران و ڕژیمی بەشار ئەسەد لەگەڵ ئەم دەست درێژییە ئاشکرایە ڕاست لە خزمەت بەرەوپێش بردنی سیاسەتە فاشیستیەکانی دەوڵەتی تورکیە دایە. دەوڵەتانی روسیە و ئەمریکا کە حەریمی ئاسمانی ئەو ناوچەیان لە کۆنترۆڵ دایە، لەوێوە کە هەردوکیان بۆ بەرەپێش بردنی ئامانجەکانیان لە سوریە لەگەڵ دەوڵەتی تورکیە، پێویستیان بەوەیە لە کاتێکدا بە یەکەوە له ململانێ دان، لەگەڵ هێرشی بەرنامە بۆ دارێژراوی تورکیەشدا پێكهوه ڕهزامهندی نیشان بدهن.
هێرشی نیزامی دەوڵەتی تورکیە بۆسەر عەفرین و سیاسەتی دووڕویانهی دەوڵەتانی روسیە و ئەمریکا لە بەرانبەریدا، جارێکی تر نیشانیدا کە ئیدیعای ئەحزابی ناسیۆنالیست لە ناوچەکەدا سەبارەت بەوەیکە بۆ یەکەم جارە لە مێژودا بەرژەوەندیەکانی خەڵکی کوردستان هاوتەریبە لەگەڵ بەرژەوەدنی زل هێزەکان و یان دڵ خۆش بوونیان بە پشتیوانیەکانی ئەمریکا و روسیە تا چ ئاستێک پوچ و بێ ناوەرۆکە. ئەم ئیدیعایە و توەهوم بڵاو کردنەوەکان نیشانی ئەدا کە ئەم حیزبانە تا چ ڕادەیەک لە ناسینی ماهیەتی ڕاستەقینەی سیاسەتی زل هێزە سەرمایەداریەکان له دنیادا داماو و بێ دەسەڵاتن.