لە قسە و باس کردن سەبارەت بە هەڵسەنگاندنمان لە بارودۆخی سیاسی ناوچەکە، پلینۆم ئەساسەن لەسەر بارودۆخی عێراق و لەسەر کوردستانی عێراق چڕ بووە. خاڵە سەرەکیەکانی ئەو باسانەیلەم بوارەدا کران دەتوانی بەم شێوەیە کورت بکرێنەوە: – سەرەڕای سەرکەوتنە مەیدانیەکانی بە دەستهاتوو لە شەڕ لەدژی داعشدا، ئەم جەریانە ئەگەرچی خاک و شاری ژێر دەسەڵاتی لەدەست داوە، بەڵام ئەساسەن بە هۆی پاوانخوازی ئەحزابی شیعەی حاکم لە عێراقدا، کرداری جیاکاری ،هەڵاواردن و سیاسەتی فیرقە گەرایانەی دەوڵەتی عێڕاق، هێشتا لە بوار و ئیمکاناتی حوزور لە عێڕاقدا لە ژێر ئەم ناو یان هەر ناوێکی تردا بەهرەمەندە. سڕینەوەی بە تەواوەتی ئەم ڕەوتە کۆنەپەرستە لە سەحنەی سیاسی و کۆمەڵایەتی عێراق لە گرەوی پێکهاتنی ئاڵوگۆڕی ڕیشەیی و پێکهاتەیی حکومەتی ناوەندی و دروستکردنی دەوڵەتێکی بەتەواوی غەیرە مەزهەبی لە عێڕاقدادایە.
-حەشدی شەعبی وەک هێزێکی کۆنەپەرست، سەرکوتگەر و دەمارگرژ، ئەگەرچی بە فەتوای سیستانی و بە یارمەتی زەرفیەتەکانی رێکخستنی سپای پاسداران بنیات نرا، بەڵام لە لایەن دەوڵەتی ئەمریکاوە چەکدار و بە پشتیوانی ئاسمانی و لۆجستیکی ئەمریکا و هاوپەیمانەکانی بەکردەوە بەڕێوەبەری شەڕێکی نیابەتی بوو بە جێگای ئەڕتەشی ئەمریکا لە شەڕ لەگەڵ داعشدا. نەرمی نواندن لەگەڵ ئەم هێزە لە جەریانی هیرش بۆسەر کوردستان و داگیر کردنی کەرکوک، بەرهەمی ئەم ڕاستیەیە کە حەشدی شەعبی هێشتا لە لایەن ئەمریکاوە تەغزیە و تەیار دەکرێت. شەڕ لەگەڵ داعش لە عێراق یەکێک لە مەیدانەکانی کرداریی هاوکاری ئەمریکا و کۆماری ئیسلامی بوو. تا کاتێک کە ئەم هاوکارییە بۆ ئەمریکا پێویست بێت حەشدی شەعبی هەر دەمێنێتەوە.
-سیاسەتی دەوڵەتی عێراق سەبارەت بە گشت پرسی سەربەخۆیی کوردستان و کردارەکانی دوای هێرش بۆسەر کوردستان و داگیر کردنی کەرکوک و ناوچە جێ ناکۆکەکان، نمونەیەکی بەرچاوی ڕەچاو کرانی ستەمی نەتەوایەتیە. دەوڵەتی ناوەندی عێراق، لەم بوارەدا پێی ناوەتە جێگا پێی ڕژیمەکانی پێشوی عێراق و لەوانە ڕژیمی سەدام. دەوڵەتی عێراق بەو ئامرازە یاساییانەی کە سیستمی فیدڕاڵی لە ئیختیاری ناوە، دوای داگیر کردنی کەرکوک دەستی کردوە بە سوکایەتی و بە زەوتکردنی مافە سەرەتاییەکانیان. لە سیستمی فیدڕاڵیدا بە پێی تەعریف، حکومەتی هەرێمی کوردستان ناتوانێ خاوەنی هێزی چەکدار بێت لە ئاستی ئەڕتەشێکی پیشەییدا. هێزی چەکادار لە کوردستان تەنیا لە ئاستی هێزی ئینتیزامی نێو خۆییدا دەبێت. هێزەکانی ئەڕتەشی ناوەندی کۆنترۆڵی سنورەکانیان لە ئەستۆ دەبێت. ئەڕتەشی ناوەندی لە کوردستان وەک هەر جێگایەکی تر لە عێڕاق سەربازگیری دەکات. حکومەتی هەرێمی کوردستان لە بواری ئابووریدا کە لایەنی کەڵان و سەرتاسەریان هەیە، لەوانە سیاسەتی نەوتی، ناتوانێ سەربەخۆ بجوڵێتەوە. پێوەندیە دەرەکیەکان لە پاوانی دەوڵەتی ناوەندی دایە و حکومەتی هەرێمی کوردستان ناتوانێ بەبێ ئیجازەی دەوڵەتی ناوەندی لەوەها پەیوەندیگەلێکدابێت لەگەڵ دەوڵەتان. ئەم فاکتۆڕانە و گەلێک خاڵی تر، بەگشتی نیشانی ئەدەن، کە سیستمی فیدڕاڵی خۆی لە خۆیدا و سەربەخۆ لەوەی کە چ دەوڵەتێک لە ناوەندا لەسەر کارە، ناتوانێ مەسلەی نەتەوەییلە کوردستان چارەسەر بکات، بەڵکو ئەو وەک ئێسقانێک لەنێو بریندا دێڵێتەوە. ئەمە ڕاستیەکە کە کۆمەڵە بەردەوام سەبارەت بە هەموو بەشەکانی کوردستان جەختی لەسەر کردۆتەوە. ئەوەی کە لەم ٢٥ ساڵەی دواییدا لە کوردستانی عێراق لە ئارادا بووە، نەک یاسای پێوەندیدار بە نیزامی فیداڕاڵی، بەڵکو هاوسەنگی هێزی نێوان دەوڵەتێکی ناوەندی لاواز و حكومەتی هەرێمی کوردستان بووە. تەنزیمی مناسباتی ئەم دوو لایەنە لەسەر بنەمای تەوافوقی سەرچاوە گرتوو لەم هاوسەنگیەوە بووە.
– هێرشی دەوڵەتی عێڕاق بۆسەر کوردستان و داگیر کردنی ناوچەکانی تر رووداوێکی کوتوپەر و لە خۆرا نەبوو. لە ماوەیەک لەوە پێشەوە دیار بوو کە لەگەڵ دامرکانەوەی شەڕ لەگەڵ داعش، دەوڵەتی ناوەندی عێراق، دەکەوێتە بیری وەرگرتنەوەی سەرجەم ئەو ناوچانەی کە لە ئاکامی هێرشی داعش لە ساڵی ٢٠١٤ دا لێیان کشابۆوە و لەوانە دامەزراندنی کۆنترۆڵی سەرلەنوێی خۆی بەسەر مەیدانە نەوتیەکاندا. ئاکامی گشت پرسی بۆ دەوڵەتی عێراق دەرفەتێکی فەراهەم کرد کە ئەم کارەی بە ئاسانی هەرچی زیاتر بە ڕاکێشانی هاوکاری دەوڵەتانی ئێران و تورکیە و تەئیدی دەوڵەتی ئەمریکا و لە بێدەنگی دەوڵەتانی ئوروپاییدا ئەنجامدا. لە حاڵێکدا کە ڕیفڕاندۆم بۆ دەوڵەتی ناوەندی دەرفەتێکی زێڕین بوو، تا نەخشەکانی خۆی بەر لە کاتی دیاریکراو بەرێتە پێشێ، بۆ حکومەتی هەرێمی کوردستان بە هیچ شێوەیەک بە واتای ئەوە نەبوو کە شور و شەوقی رۆژەکانی گشت پرسی بکاتە هێز و وزە بۆ خۆڕاگری.
– مانەوەی ستەمی نەتەوایەتی سەرچاوەی بزوتنەوەی نەتەوایەتی و خەبات لەدژی ستەمی نەتەوایەتی بووە و دەبێت. لەم روەوە لە مەوقعیەتی حکومەتەکانی پێشودا لە پێوەند لەگەڵ خەڵکی کوردستاندا، درەنگ یان زوو لە بەرانبەر خەباتی خەڵکیشدا قەرار دەگرێت. بەڵام لەمرۆدا بەهۆی کەلێنێکی قوڵ کە لە نێوان حکومەتی هەرێمی کوردستان و جەماوەری خەڵکدا بەدیهاتووە، بەهۆی بارودۆخێکی دژوار کە سیاسەتەکانی حکومەتی هەرێم بۆ ژیان و بەڕێچوونی خەڵکی بەدیهێناوە، شۆڕش و ناڕەزایەتی مافخوازانەی خەڵک لە هەنگاوی یەکەمدا رووی لە حکومەتی هەرێم دەبێت. لەگەڵ ئەوەشدا دەوڵەتی ناوەندی عێراق کە لەمرۆدا لافی سەرکەوتن بەسەر خەڵکی کوردستان و حکومەتی هەرێمداڵێئەدات ، خۆی بەرەو رووی گەلێک گیروگرفت بۆتەوە کە هەرکامە و بە تەنیایی بۆ بەچۆکدا هێنانی ڕژیمێک بەسن. وڵاتێک بە ژێرخانێکی وێران بۆوە کە لە نیوەیدا دیواری بەسەر دیواریەوە نەماوە، وڵاتێک کە گەندەڵیە ماڵیەکەی لە ڕیزی یەکێک لە گەندەڵ ترین ڕژیمەکانی دنیایدا ئەژمار دەکرێت، وڵاتێک کە تێیدا ڕژیمی حاکم، خزمەتگوزاری گشتی ڕیفاهی کە هیچ، لە دابین کردنی بە تەواوەتی نیازمەندیە سەرەتاییەکانی وەک ئاو و کارەباش دەستەوەستانە، وڵاتێک کە بۆتە مەیدانی ڕقابەتی دەوڵەتانی ناوچەکە، بە لەبەرچاو گرتنی گشت ئەم هۆکارانە، هێز نواندنی نمایشی ڕژیمی حاکم لەم وڵاتەدا لەدژی خەڵکی کوردستان زۆر دەوام ناهێنێ.
-هەڵسەنگاندنی ئێمە لە ماهیەتی هێزە دەسەڵاتدارەکان لە کوردستانی عێراق و ڕەخنەمان لەوان لە رەفتار لەگەڵ قەیرانی ئەم دواییە، بەهیچ جۆرێک ئێمە لە سەفی خەڵکی ئازادیخواز و ماف تەڵەب لە کوردستانی عێڕاق جیا ناکاتەوە. ئێمە لە خەباتی مافخوازانە و ڕەوای خەڵکی کوردستانی عێراق بۆ باشتر بوونی بارودۆخی ژیانیان پشتیوانی دەکەین و هەر چەشنە هەڵسوکەوتێکی توندوتیژ ئامێز لەگەڵ ناڕەزایەتی هێمنانەی ئەم خەڵکە مەحکوم دەکەین. ئێمە لە هەمانحاڵدا هەوڵەکانی دەوڵەتی عێراق بۆ دامەزراندنی سوڵتەی ناڕەوای بەسەر هەر بەشێک لە کوردستانی عێڕاقدا و سیاسەتی گوشار هێنانی ئابووری و ڕەوانی بۆسەر خەڵکیکوردستان مەحکوم دەکەین. وەک سیاسەتێکی گشتی ئێمە داوا لە خەڵکی کوردستانی ئێران دەکەین، لەهەر ڕێگایەوە بۆیان مومکینە، پشتیوانی لە داخوازیە ڕەواکانی خەڵکی کوردستانی عێراق بکەن و خۆشمان وەک رێکخراوێکی دیاریکراو بەردەوام بەشێک دەبین لەو پشتیوانییە.
-پلینۆم لە قسە و باسکردن سەبارەت بە ڕاپۆرتە تەشکیلاتیەکان، ڕاپۆرتی کۆمیتەی تەشکیلاتی نێوخۆی وڵات و تەشکیلاتی عەلەنی کۆمەڵە ، نیشتەجێ لە هەرێمی کوردستان، به تایبەت پاش پەڵاماری دەوڵەتی عێراق بۆ سەر کرکوک و لە ئەگەری زاڵبوونی زیاتر به سەر هەرێمی کوردستان و زەروورەتی راگرتنی سیمای نیزامی هێزی پێشمەرگەی کۆمەڵەی لە هەلومەجی روو لە گۆرانکاری ئێران و ناوچەکە،دایە بەر باس و لێکۆڵینەو و هەروەها هەڵسوورانی کومیتەی تشکیلاتی ناوخۆی وڵات و نوێنەرایەتی کۆمەڵە لە دەرەوەی وڵاتی هەڵسەنگاند و قسەی لەسەر کۆمەڵێک ڕێکار بۆ باشتر کردنی چالاکی ئەم ئورگانانه کرد. کۆبونەوەی کۆمیتەی ناوەندی لە باسەکانیدا لەپێوەند لەگەڵ دابشکردنی ئەرکەکان و ئاڕایشی نێوخۆیی کۆمیتەی ناوەندی، کۆمیتە و ئۆرگانە جۆراوجۆرە تەشکیلاتیەکانی لە جێی خۆیان دانایەوە و کۆتایی بە کارەکانی هێنا.
کۆمیتەی ڕێبەریی کۆمەڵە – ڕیکخراوی کوردستانی حیزبی کۆمۆنیستی ئێران
بەفرانباری ١٣٩٦
دسامبری ٢٠١٧