کۆمەڵە_رێكخراوی كوردستانی حیزبی كۆمونیستی ئیران
بابه‌تی گه‌یشتوو

٤٩ ساڵ خەبات لە پێناوی ئازادی و سۆسیالیزم

2 1

چهارشنبه – ۱ اسفند – ۱۳۹۷ , 20 – 02 – 2019

پێشڕەو

2 1

 

 

ده‌قی په‌یامی كومیته‌ی ناوه‌ندی كۆمه‌ڵه‌ به ‌بونه‌ی 26 رێبندان رۆژی كۆمه‌ڵه‌ ، له‌ مه‌قه‌ری ناوه‌ندی كۆمه‌ڵه‌ له‌ زرگوێز ، ئه‌م په‌یامه‌ له‌ لایه‌ن هاۆری حه‌سه‌ن ره‌حمانپه‌ناهه‌وه‌ پێشكه‌ش كرا.

ئامادە بووانی بەرێز !

سلاوێكی گەرم،

بەخێر بێن بۆ رێورەسمی یادی ٤٩ ساڵەی دامەزرانی كۆمەڵە.

زۆر سپاس بۆ بەشداریتان.

ئەمرۆ یادی ٤٩ ساڵەی دامەزراندنی كۆمەڵە دەكەینەوە و مۆمی ٤٠ ساڵەی ئاشكرا بوونی چالاكی كۆمەڵە دادەگیرسێنین. بم بۆنەوە رێز دەگرین لە یاد و بیروەری خۆشەویستانێك كە لە پێناوی رێبازی كۆمەڵەدا، لەسەنگەرە جۆراوجۆرەکانی خەبات، لەمەیدانی نەبەردی پێشمەرگانە و یا لەزیندانەكانی رژیمی كۆماری ئێسلامیدا گیانیان بەختكرد. سڵاو دەنێرین بۆ بنەماڵەی ئازیز و خۆڕاگرو سەربەرزیان.

سڵاو بۆ یادی ئازیزی كاك حەمەحۆسینی كەریمی لە دامەزرێنەرانی كۆمەڵە كە لە رۆژی ٢٦ی رێبەندانی ١٣٥٧ی هەتاوی لە شاری سەقز گیانی بەختكرد.

سڵاو بۆ هەموو ئەو ئازیزانەی كە لە ریزەكانی ئەو رێبازەدا بریندار و كەم ئەندام بوون و یان بەشێك لە تەمەنی خۆیان لەزیندانەكان و ئەشگەنجەگاكانی رژیمی ئێسلامیدا تێپەر كرد.

سڵاو بو بۆجەماوەری خەڵكی تێكوشەری كوردستان كە لەهەمووی ئەو ساڵانەدا، بێ سڵ كردن لەدوژمن، بەهەموو شیوەیەك پشتیوانی كۆمەڵە بوون و لەو پێناوەدا لەهیچ فیداكارییك درێغییان نەكردوە.

سڵاو بۆ دڵسۆزان و تێکۆشەرانی کۆمەڵە لە ناوخۆی وڵات کە لە ماوەی رۆژانی رابردوودا بە شکڵ و شێوازی جۆراوجۆر دەستیاندایە چالاکی و سەر لە بەیانی ئەمرؤ جومعە به رێکخستنی مەراسمی رۆژی کۆمەڵە لە سەر کێوی “ئاویەر” لە شاری سەربەرزی سنە پەیامی رۆشنی بەهێز بوونی کۆمەڵەیان لە کوردستان به هەمووان راگەیاند.

بەرێزان!

پرسیارێك كە لەوانەیە زەینی زۆربەمانی بە خۆیەوە خەریك كردبێت ئەوەیە كە ئاخۆ جیهانی ئالۆز و پڕ لە كێشمەكێشی ئەو رۆ بەرەو كوێ ئەروات؟ ئەگەر وڵامی ورد بەم پرسیارەش دژواربێت، لانیكەم دەتوانین بلێین كە کۆمەڵگای بەشەری ئەمرۆ لە گەل چەندین قەیرانی نیزامی سەرمایەداری بەرەورووە كە هەموویان بە یەكەوە گرێدراون و ئاسەواری پڕ كارەساتیان بەربینی بە ئینسانی ئەورۆ گرتۆە.

یەكەم: قەیرانی ئابووری، ئەو قەیرانەی كە سالی 2008 وە دەستی پێكردوە، تا ئێستاش هەر بەردەوامە. قەیرانی ئابوری ئێستا ئیتر بۆتە بەشێك لە پێكهاتەی كۆمەڵگای سەرمایەداری. توانایی دەوڵەتەكان بۆ بەرەنگار بوونەوە لەگەڵ ئەو قەیرانە بە بەراورد لەگەڵ ١٠ ساڵ لەوەی پێش گەلێك دابەزیوە. ئەو قەیرانە شەر و مالوێرانی و برسیەتی و بیكاری زیاتر لە جارانی لێكەوتۆەتەوە.

دووهەم: قەیران لە پێوەندی دەوڵەتاندا، هاوسەنگی هێزی جیهانی نێوان دەوڵەتانی گەورەی سرمایەداری تێكچووە، بلۆك بەندیەكانی ڕابردوو جێگای خۆیانداوە بە بلۆك بەندی نوێ. روسیە زلهێزێكی نیزامیە، بەڵام بونیەی ئابووریەكەی لاوازە. لە بەرانبەردا چین زلهێزێكی ئابووریە بە توانایی بەرتەسك تری نیزامیەوە بە بەراورد بە روسیە و ئەمریكا. هەر لە ئێستاوە ئەمریكا نیگەرانی پێكهاتنی بلۆكی چین- روسیەیە، كە بێگومان ئەگەر سەر بگرێت یەكتر تەكمیل دەكەن و دەبنە هێزی یەكەمی دونیا. چین كێبڕكێی خۆی لەگەڵ دەوڵەتانی سەرمایەداری دیكە، بە دوور لە هەراو هوریای تەبلیغاتی خستۆتە بواری ئابوریەوە و بە خێرایی خەریكە جیهان دادەگرێ. یەكێتی ئوروپا لە هەوڵدایە سیستمی ئەمنیەتی خۆی سەربەخۆ لە ئەمریكا سەرلەنوێ ڕیكبخاتەوە، هەروەها كۆمەڵێك هەوڵ لە ئارادان تا جارێكی دیکە بریتانیا تێكەڵ بە یەكێتی ئوروپا بكرێتەوە. لە پاڵ ئەو ململانێیانەی زلهێزەكاندا، چەندین دەسەڵاتی ناوچەیی سەربەخۆ سەریان هەڵداوە كە خوازیاری بەشی خۆیان لە دابەشكردنی ئەرك و بەرژەوەندیەكاندان.

سێهەم: قەیرانی ئیدئۆلۆژیك، ئیستا ئیتر دەمێكە بیرمەندانی دونیای سەرمایەداری هیچ ستراتێژیەكی روون ناخەنە بەردەم ئەم نیزامە. لیبرالیسم شكستیخوارد و نئۆلیبرالیزمیش نەیتوانی ڕێگای ڕزگاری نیشان بدات. بیرمەندانی نێولیبرالیزم قەڵەمەكانیان خستۆتە كالاناوە. فۆكۆیاما كە دوای رووخانی بلۆكی رۆژهەڵات باسی لە لێبراڵ دیمۆكراسی وەكوو دوایین شكڵی حكومەت لە جیهان دەكرد، ئێستا دەستی كردوە بە ڕەد كردنەوەی ڕوانگەكانی ڕابردووی و ڕێگای ڕزگاری لە گرەوی جۆرێك سۆسیالیزمدا، بە تێگەیشتنێك كە خۆی لە سوسیالیزم هەیەتی، دەبینێ.

چوارەم: قەیرانی ژینگەیی، ئەم قەیرانە بە شێوەیەكی مەترسیدار نە تەنیا داهاتووی بەشەریەت بەڵكوو هەڕەشە لە ژیانی ئەمرۆشی دەكات. زیادبوونی گەرمای زەوی و توانەوەی سەهۆڵەكانی قوتبی، هاوسەنگی ژینگەیی گۆی زەوی تێكداوە. دەوڵەتی ئەمریكا وەك یەكێك لەوانەی گەورەترین خەسار و لەتمە لە ژینگە ئەدەن، بە كورتبینیەكی قازانج پەرستانەوە بە هیچ بەڵێن و پەیمانێكی نێونەتەوەییەوە پابەند نەماوەتەوە.

پێنجەم: قەیرانی پەنابەری، زیاتر لە ٦٠ ملیۆن ئینسان لە نێو وڵاتەكانیان و لە دەرەوەی لە ئاكامی شەڕ و هەژاری و سەركوتگەری و بێ مافی ئاوارەن و بەشوێن سەرپەنایەكدا خۆیان لە ئاو و ئاگر ئەدەن. لە مەودای 6 مانگی ئەمساڵدا نزیك بە ٢ هەزار پەنابەر تەنیا لە ئاوەكانی دەریای مەدیتەرانەدا خنكاون. شەشەم: قەیرانی سیاسی و كۆمەڵایەتیی، لە ئاكامی وەها بارودۆخێكدا بەشێك لە خەڵك لەبەر بێ ئاسۆیی بەرەو لای ڕاست ترین و كۆنەپەرست ترین ئەحزابی سیاسی چوون. هاتنە سەركاری ترامپ لە ئەمریكا نمونەی دیكەشی لە گۆشە وكەناری دونیا بەشوێنەوە بوو. چاوێك لە ئاكامی هەڵبژاردنەكانی ئەم دواییانە بۆ نمونە لە سوئید و ئاڵمان و بریزیل بكەن، ئیستای بارودۆخی وینزوئیلا ببینن تا ڕاستی ئەم قەیرانە سیاسی و كۆمەڵایەتیەتان باشتر بۆ روون بێتەوە.

لە بەرانبەر وەها بارودۆخێكدا بەشەریەت بیدەنگ نییە. كێشمەكێشی چینایەتی و سیاسی گەورە لە ئارادان. ئەگەر رۆژێك سۆسیال دیموكراتەكان ئیمتیحانی خۆیان دا و ڕۆیشتن، میانە ڕەوەكان هاتنە سەركار و تاقی كردنەوەی خۆیان پێشكەش كرد و هیچیان بۆ نەكرا، دەستە ڕاستیە توندڕەوەكانیش دەوڵەتی كاتیین و چارەنووسیان هاوشێوەی پێشینیان دەبێت. بە حوكمی بارودۆخی عەینی و ئاڕاستەی ئاڵوگۆڕی مادی مێژوویی، دەرفەت بۆ هێزە پێشڕەوە كۆمەڵایەتیەكان و كۆمۆنیستەكانیش دەكرێتەوە. تەنانەت كەسێكی وەك فۆكۆیاما كە رۆژێك نەزەریە پەردازی ڕاست ترین باڵی سەرمایەداری بوو، ئەمڕۆ دەڵێ سۆسیالیزم تەنیا ئاڵترناتیوی ڕزگاری بەخشی بەشەریەتە لە سەرجەم قەیرانەكان. هەمووی ئەو ڕاستیانە پێمان دەڵێن كە جیهان خەریكە دیمەنێكی دیكە، جیاواز لەوەی تا ئێستا بووە، بە خۆیەوە دەبینێ.

با به کورتیش بێت چاوێک به سەر سوورییە و عێراقدا بگێرین.

دەوڵەتانی یاریكەری گۆڕەپانی سیاسی لە سوورییە و هێزە كۆنەپەرستەكانی سەربەوان لە ماوەی ٧ ساڵی ڕابردودا هەتا توانیان لە گیان و ژیانی خەڵك هەزینەیان كرد و وڵاتیان وێران كرد و بە ملیۆن خەڵكیان تووشی ئاوارەیی لە نێوخۆ و لە دەرەوەی سنورەكان كرد. ئەمڕۆ ئەگەرچی تێكهەڵچونەكان بە تەواوی كۆتاییان نەهاتوە بەڵام تا ئاستێك هێور بوونەتەوە و سەرانی هێزە دەرگیرەكان، هەركامە و بە پێی ڕادەی جەنایەتێك كە كردوویانە، بەشوێن بەش بردن لە داهاتوی سیاسی ئەو وڵاتەدان. دەربیجەیەك لە هیوا بەرەو ڕووناكی كە لە ئاكامی بزوتنەوەی رۆژئاوا، بە رووی ژیانی بەشێك لە خەڵكی سوورییەدا كرابووە، هێشتا لە ژێر مەترسی پیلان گەلێكی ئاشكرا و شاراوە دایە.

كۆماری ئیسلامی لەژێر گوشاری ئیسڕائیل و ئەمریكا و تەنانەت روسیەی هاوپەیمانیدا، ناچارە ئەم ناوچەیە بەجێ بێڵێ و تەنیا هیوای بۆ كاریگەری دانان لە داهاتوو، هاوپەیمانی لەگەڵ حیزبوڵڵای لوبنانە. دەوڵەتی توركییە هەوڵ ئەدات پشتێنەیەكی بەناو ئەمنیەتی لە سەرتاسەری سنوری ٥٠٠ كیلۆمیتری سوورییە لەگەڵ توركیەدا دروست بكات. ئەم نەخشەیە بەر لە هەر شتێك بەرتەسك كردنەوەی بزوتنەوەی رۆژئاوایە، كە بۆتە دڕكێك لە چاوی دەوڵەتی توركییەدا کە كردووەتە ئامانج. بەڵام وەها تەرحێك بەكردەوە دەرنایەت مەگەر بە تەوافوق و هاوكاری دەوڵەتی ئەمریكا نەبێت كە بە تایبەت زاڵبوون بەسەر ناوچەی رۆژهەڵاتی رووباری فوڕاتی بۆ خۆی بە زەمانەت كردووە. دەوڵەتی ئەمریكا كە بەبێ هێزەكانی پاراستنی گەل لە بزوتنەوەی ڕۆژئاوا نەیدەتوانی شەڕی داعش بكات، ئەمڕۆكە كە شەڕ لەگەڵ داعش هێور بۆتەوە، بەرژەوەندی خۆی لە هاوپەیمانی لەگەڵ توركیەدا دەبینێ. دەوڵەتی ئەمریكا بە هەزینە كردن لە پێوەندیەك كە لەگەڵ بزوتنەوەی رۆژئاوا هەیەتی، هەوڵ ئەدات سارد بوونەوەی پێوەندیەكانی خۆی لەگەڵ توركییە قەرەبوو بكاتەوە و پێش بە لێك نزیك بوونەوەی زیاتر ڕووسییە و توركییە بگرێت. ڕووسییە پێگەی خۆی لە ڕێگای پاراستنی ڕژیمی بەشار ئەسەدەوە لە ناوچەكانی رۆژئاوای رووباری فوڕات قایم تر كردوە و بنكەی دەریایی ستڕاتێژیكی خۆی لە لێوارەكانی دەریای مەدیتەرانەدا پاراستوە. ئێستا ئیتر هەموو لایەنەكان ڕژیمی بەشار ئەسەد بە ” دەوڵەتی سوورییە” ناودەبەن. لەم نێوانەدا عەرەبستانی سعودی كە لە فازی نیزامیدا دۆڕاوی شەڕی نیابەتی بوو، ئێستا بە پارەی خۆی، بە بیانوی ئاوەدان كردنەوەی وێرانەكان، سەرلەنوێ گەڕاوەتەوە گۆڕەپانەكە. بەم شێوەیە دەبینین كە ئارامیەكی ڕێژەیی لە بەرەكانی شەڕدا هێشتا بە واتای گەڕانەوەی خەڵكی لێقەوماوەی سوورییە و ئاسایی بوونەوەی بارودۆخی ژیانیان نییە.

سەبارەت بە بزوتنەوەی رۆژئاوا، پشتیوانی ئیمە لەو بزوتنەوەی لە سەر ئەساسی دەستكەوتە كۆمەڵایەتیەكانی كە لە بواری دامەزراندنی دەسەڵاتی جەماوەر و بە یاسایی كردنی بەرابەری ژن و پیاو و سوننەتە دیموكراتیكەكانی دیكەیەتی. لە ڕاستیدا دەستكەوتە كۆمەڵایەتیەكان بە پیلان گێڕی و گوشاری نیزامی و هیتر بە هاسانی لە خەڵكی ئەو ناوچەیە وەرناگیرێنەوە.

لە عێراق لەم ساڵدا هەڵبژاردنێك بەڕێوەچوو كە بەرەو رووی بایكۆتی تاڕادەیەك بەرین بووە و هاوكات تەزویری زۆری تێدا كرا. ئەگەرچی سەرئەنجام بەڕواڵەت بەپێی ئاكامەكانی ئەم هەڵبژاردنە ئۆرگانەكانی دەسەڵات لەنێوان باڵ و حیزبە جۆراو جۆرەكاندا دابەشكرا، بەڵام ئەوە گشت واقعیەتەكە نییە. گومانی ئەوەی كە لە عێراقدا دێمۆكراسییەكی مۆدێلی رۆژئاوایی لەسەر بنەمای نیزامێكی پارلمانی، بەرێوە دەچێت، خۆش خەیاڵییە. هێشتا میلیشیای چەكدار، پارە و ڕێكخستنی شێوە مافیایی بەسەر ڕواڵەتی رۆژئاوایی بەڕێوەبردنی كۆمەڵگادا زاڵە. خەڵكی سوننی مەزهەب، هەروا لە پەڕاوێزی دەسەڵاتدان. لەنێو ئەواندا تەنیا كەسانێك كە بە تەماعی دەسەڵات و سەروەت لەگەڵ حیزبە شیعە مەزهەبەكان كەوتون، پۆست و پلەوپایەیان دەستكەوتووە. شار و ناوچەكانی ژیان لە ماوەی شەڕەكانی ئەم دواییدا بوونەتە وێرانە. هێشتا بەشێكی زۆر لە خەڵك تەنانەت ڕێگەیان پێ نادەن بگەڕێنەوە بۆ سەر زێدی خۆیان و ماڵە وێران بووەكانیان. هێشتا پاشماوەكانی داعش ڕیشەكێش نەكراون و ئەگەری سەرهەڵدانەوەیان لەژێر ناوێكی دیکەدا بەهێزە. ئەو برینانەی كە داعش و ڕژیمی مەزهەبی لە جەستەی كۆمەڵگایاندا، بە هاسانی سارێژ نابنەوە، بەڵام بە هەر ڕادەیەك كە ژیان ڕەوتی ئاسایی بەخۆیەوە بگرێت، ناڕەزایەتیی لەو ناوچانەشدا سەر هەڵئەدەن. لە عەینی حاڵدا حەرەكەت و ناڕەزایەتی لە ناوچەكانی باشوری عێراقیش ئەحزابی حاكمیان خستۆتە ژێر گوشارەوە.

هەڵبژاردنی ئەم دواییە لە هەرێمی كوردستانیش كەم و زۆر هاوشێوەی باقی ناوچەكانی عێراق بووە. هەر ئەو جۆرەی كە چاوەڕوان دەكرا ئەحزابی حاكم هەروا لە پێگەی دەسەڵات دان. ئەگەرچی هێشتا حكومەتی نوێی هەرێم پێكنەهاتوە، بەڵام لەم دەورەیەشدا چاوەڕوانی ئاڵوگۆڕێك لە پێكهاتە و ناوەرۆكی بەڕێوەبردندا ناكرێت و لە كوردستانیش دەرگا لەسەر هەمان پاژنەی پێشو دەسوڕێتەوە. لە پێوەند لەگەڵ دەوڵەتی ناوەندیشدا لە باشترین حاڵەت دا، ئەو پێوەندیە لە چوارچێوەی یاسای فیدڕاڵدا تەنزیم دەكرێت.

بەریزان!

سەبارەت بە باردۆخی سیاسی ئیران هەموان دەزانیین كە كۆماری ئیسلامی توشی كۆمەڵێك قەیرانی توندی ئابووری، سیاسی و كۆمەڵایەتی بۆتەوە كە بۆ چارەسەر كردنیان هیچ ستڕاتێژی و ڕێگاچارەیەكی روونی نییە. سزائابوریەكانی ئەمرێكاش ئەگەرچی هۆكاری ئەو بارودۆخە نیین، بەڵام توندتری كردونەتەوە.بە گشتی كۆماری ئیسلامی ڕژیمێكی سەرمایەداری ناكارایە، نوقمە لە گەندەڵی دارایی و ئیداریدا. سیاسەتی ئەم ڕژیمە كە زەمانەتی مانەوەی خۆی لە دخاڵەت كردن لە وڵاتانی ناوچەكەدا دەدیتەوە، بەرەوڕووی شكست بۆتەوە. ئەگەر لە ڕابردودا دروستكردنی قوڵایی ئەمنیەتی لە ناوچەكەدا، زەرورەتی مانەوەی ڕژیم بوو، ئەمڕۆ كە بۆتە خاڵی لاوازی.

خەباتی كرێكاری و خۆپێشاندانی جەماوەری لە سەر شەقامەكان لە سالێك لەمەوە بەرەوە بێ پسانەوە لە ئارادا بووە. ئەم حەرەكەتەجەماوەریانە نەك هەر شەرعیەت، بەڵكوو دەسەڵاتی كۆماری ئیسلامیشیان بردوەتە ژێر پرسیار.لە ڕاستیدا لە مانگی بەفرانباری ڕابردوەوە كۆمەڵگای ئێران چۆتە نێو قۆناغێكی تازەوە. قۆناغێك كە چەند پێناسەی دیاریكراوی هەیە:

یەكەم: راودوونان و گرتن، ئەشكەنجە و زیندان، كە لە 40 ساڵی رابردوودا یەكەم هۆكاری مانەوەی رژیم بووە، ئیتر جەماوەر چاوترسێن ناكات. زیندانی كردنی نزیك بە 5000 هەزار كەس لە بەفرانباری ساڵی رابردوو نەیتوانی رژیم لەو قەیرانە دەرباز كات.

دووهەم : جەماوەری خەڵك هیوایان بە ئیسلاحی ڕژیم نەماوە. ئیتر ئەو زەمان گوزەرا كە بەشێك لە خەڵكیان لە سەر ئەساسی هەلبژاردن لە نیوان خراپ و خراپتردا دەكێشایە بەردەم سندووقەكانی دەنگدان.

سێهەم: خەباتی كرێكاری و جەماوەری لەباری پێكهاتەی بەشداران، لە باری تاكتیك و شێوازی ناڕەزایەتی و لە باری هاوئاهەنگی و سەرتاسەری بوون، ڕەوتێكی بەرەو كامڵ بوون و رەوتێكی روو لە گەشەی چینایەتیان بە خۆیانەوە گرتووە.

چوارەم : لە نێوخۆی ئەم حەرەكەتە كۆمەڵایەتیەدا، ڕێبەرانێكی كارا پەروەردە ئەبن و دەبنە خاوەنی ئەزمونی زیاتریش. لە ناخی ئەم بزوتنەوانەدا رێكخراوی جەماوەری سەر هەڵدەدەن. بوونی ئەم رێكخراوانە بوارە مادیەكانی پەرەگرتنی رێکخراوی سیاسی ڕادیكاڵ فەراهەم دەكەن.

بەرانبەر بە هەمووی ئەوانە، كۆماری ئیسلامی هەول دەدەات جەماوەری خەلك لە شۆرش بترسێنێ. دیمەنی وڵاتی سورییەیان پێ نیشان دەدات. شۆرش و توند و تیژی و نائەمنی هاوتەریب لە قەلەم دەدات. ئەوانە هەمووی كردەوەی هەر ئەمرۆی خۆیەتی كە بە شۆرشی داهاتووی خەڵكی كرێكار و زەحمەتكێش و ستەمدیتوو ئەو وڵاتەی نیسبەت دەدات.

لە جەرگەی وەها بارودۆخێكدا ئەوەی ئیمە هەوڵی بۆ ئەدەین و هیوای دوارۆژی ئیمەیە، شكڵ پێدان به ئاڵترناتیوێكی سۆسیالیستیەوە. بەڵام ئاڵترناتیوی سۆسیالیستی لە غیابی بزوتنەوەی چینی كرێكار و بەبێ هاوڕێیەتی جەماوەری بێبەشی كۆمەڵگا لەگەڵ ئەو بزوتنەوەیە لەم پێوەندەدا، پێكنایەت. هەر بۆیە لە روانگەی ئیمەوە خەباتی ئێستا لەدەوری داخوازی دیاریكراودا گرنگیەكی چارەنووس سازی لە شكڵ گرتنی ئەم ئاڵترناتیوەدا هەیە. ئاڵترناتیو بە بێ وشیاری، ڕێبەری و سازمان دانامەزرێت. چارەنووسی ئاخیزە شۆڕشگێڕانەكانی ناسراو بە “بەهاری عەرەبی” لە چەند بەشێكی رۆژهەڵاتی نێوەڕاست و باكوری ئافریقا، جێگای لێ فێر بوونە. بۆ نمونە لە میسر نارەزایەتیەكی بەرینی كرێكاری لە ئارادا بوو. دروشمەكان ڕادیكاڵ و پێشڕەو بوون و لە ڕێگای تۆڕەكۆمەڵاتیەكانەوە گشتگیر دەبوون. بەڵام لەبەر ئەوەی ئەم بزوتنەوانە دەرفەتی ئەوەیان نەبوو تا سازمانی بەرین و ڕێبەری خۆیان پێكبێنن، لە كۆتاییدا مەیدان بۆ ئیخوان الموسلمین كە سازمان و ڕێبەری خۆی هەبوو درا. لە فازی دواتریشدا بینیمان كە ئیخوانەكان بە وەسیلەی ئەڕتەش، كە ئەویش سازمان و ڕێیەری خۆی هەبوو لە كورسی دەسەڵات كێشرایە خوارەوە. بۆ ڕەوتێكی ڕادیكاڵ و سۆسیالیست لە ئێرانیش وەك هەر جێگایەكی دیکە، ڕێگایەكی كورت تر لەوە بوونی نییە. پرۆسەی شكڵ گرتنی سازمان و ڕێبەریەك كە مەقبوڵیەت و مەشروعیەتی كۆمەڵایەتی دەستەبەر بكات، پرۆسەی دروستكردنی ئاڵترناتیوی سۆسیالیستیە.

بەڵام ئەوە تەنیا هێزە سۆسیالیست و شۆرشگێرەكان نین كە بۆ روخاندنی كۆماری ئیسلامی هەوڵ ئەدەن. كۆمەڵێك هێز لە بۆسەدان تا پرۆسەی گەشە و پەرەگرتنی شۆڕش و شكڵ گرتنی ئاڵترناتیوی ڕادیكاڵی ئەم ڕژیمە لە نیوەی ڕێدا پەك بخەن. لەم روەوە كۆمەڵێك ئاڵترناتیوی جۆراوجۆر دەتوانن بە بان سەری خەڵكدا بۆ جێگرەوەی ئەم ڕژیمە دروست بن. بۆ نمونە دەستتێوەردانی دەرەكی دەتوانێ ببێتە هۆی بە هێز بوونی باڵەكانی ئوپوزسیۆنی بۆرژوایی. ئەوە ڕاستە كە دەوڵەتی ئەمریكا لەمرۆدا نەخشە و پلانی روخاندنی كۆماری ئیسلامی لەسەردا نییە. بەڵام ئەوە بەو مانایە نییە كە كاتێك ڕژیمی ئێستا لە وەها بارودۆخێك نزیك بۆەوە بۆ جێگرەوەكەی خەریكی دروستكردنی ئاڵترناتیوی جێی سەرنجی خۆی نابێت. ئەوەی كە لەم رۆژانەدا لە كونفرنسی وەرشوو گەڵا كرا هەم بۆ گۆشار خستنە سەر كۆماری ئیسلامیە كە دەست لە زیادەخوازیەكانی هەلبگرێ و خۆی لە گەڵ بەرژەوەندیەكانی ئامریكا و دەولەتانی رۆژئاوا بگونجێنێت و هەم بۆ ئەوەیە كە ئەگەر كونترولی بارودۆخەكەی لە دەست چوو، بتوانن جێگرەوەیەكی گونجاو لە گەل بەرژەوندیەكانی خۆیانی بە بان سەری خەلكەوە بۆ گەلالە بكەن.

بەرێزان! لە ماوەی ئەم مانگانەی دواییدا كوردستانی ئیرانیش وەك باقی شوێنەكانی ئێران، یەكێك لە ناوەندەكانی خەبات و ناڕەزایەتی جەماوەری بوو. شارەكانی كوردستان لەگەڵ مانگرتنی شۆفیر كامیۆنەكان و كامیۆنداراندا هاوڕێیەتی كرد. بانگەوازی مانگرتنی موعەلیمان لە كوردستانیش وڵامی شیاوی وەرگرتەوە. مەڕاسمی شكۆداری ناشتنی گیانبەختكردوانی ژینگەپارێز، شەریف باجور و هاوڕێكانی لە مەریوان كە بوو بە ماڕشێكی سیاسی ڕادیكاڵ و پێشڕەو و چەند رۆژ دواتر كۆبوونەوەی خەڵكی تێكۆشەری شاری سنە لە یەكێك لە پاركەكانی شار و ڕێپێوانی دوایی بۆ ڕێزگرتن لەم گیانبەختكردوانە، لە نمونە بەرچاوەكانی حوزوری خەڵكی تێكۆشەری كوردستان لە گۆڕەپانی سیاسی و كۆمەڵایەتی پێشڕەودا بوو. هەر وەها خاڵی دەروشاوەی خەباتی خەڵكی كوردستان لەم دەورەیەدا وڵامی یەك پارچە و لێبڕاوانە بوو بە بانگەوازی مانگرتنی گشتی لە لایەن هێزە سیاسیەكانی چالاك لە كوردستان. ئەم حەرەكەتانە جارێكی تر نیشانی دا كە كوردستان كۆمەڵگایەكی حیزبییە و لەم بارەیەوە زەرفیەتەكانی ئەم كۆمەڵگایەی بۆ كاریگەری دانان لەسەر ئاڵوگۆڕەكانی داهاتوو لە ئێرانی بە هەموان نیشاندا. ئەزمونی دەوڵەمەند و حوزوری بەهێزی ڕەوتی چەپ و ڕادیكاڵ لەم كۆمەڵگایەدا، ئاسۆیەكی هیوابەخشی هاوكات لەگەڵ سەراسەری ئیران خستۆتە بەردەم بزوتنەوەی شۆڕشگێڕانەی كوردستان كە پتەو كردنی ئەم پێوەندیە بە تایبەت لە بارودۆخی هەستیاری ئێستادا خاوەنی گرنگییەكی زۆرە.

بەرێزان! بە لەبەرچاوگرتنی ئەو بارودۆخە، پێویستە چەند ئەولەویەتێكی كومەڵە بە تایبەت لەم دەورەیەدا تەئكیدیان لە سەر بكرێەتەوە .

یەكەم : درێژەی خەباتی شێلگیرانە بۆ بەهێزكردنی بزوتنەوەی شۆڕشگێڕانەی خەڵكی كوردستان. پتەو كردنی پێگە و مەوقعیەتی كۆمەڵە لە خەبات لەدژی ستەمی نەتەوایەتی بەپشت بەستن بە ” بەرنامەی كۆمەڵە بۆ حاكمییەتی جەماوەری”، ستراتێژی كۆمەڵە لە بزوتنەوەی شۆڕشگێڕانەی كوردستان و پەسند كراوەكانی كۆنگرەی ١٧ی كۆمەڵە، بەشداری چالاكانە لە خەباتی ڕۆژانەی جەماوەری كە لە ئارادایە. هەوڵدان بۆ پێكهێنانی بەرینترین هاوپشتی لەنێو جەماوەری ناڕازیی لەدژی ڕژیمی كۆماری ئیسلامی.

دووهەم : هەوڵدان لە پێناوی رێكحستنی بەرەیەكی چەپ لە كوردستان. لێرەدا ئامانج ئەوەیە كە سەرجەم هەڵسوڕاوانی چەپ و كۆمۆنیست لە نێوخۆ و لە دەرەوەی وڵات كە دەیانەوێ لە زەرفیەتی بزوتنەوەی شۆڕشگێڕانەی كوردستاندا دەور بنوێنن و لە ئێستادا ئەندامی هیچ حیزب و تەشكیلاتێكی سیاسی دیاریكراویش نین ، هەر وەها رێكخراوە سیاسیەكانی چالاكی چەپ لە كوردستان، لەسەر پرۆژەیەك كە بە هاوبەشی ئامادە كرابێت، لە دەوری یەك كۆببنەوە و تواناییەكانیان بە شێوازێكی بەرنامە بۆ داندراو، لە هاوئاهەنگی لەگەڵ یەكتردا بخەنە گەڕ. لەو پێناوەدا هەنگاوە سەرەتاییەكان هەڵگیراون و بەیان نامەیەكی هاوبەش كە دەتوانی ببێ بە بنەمای هەلگرتنی هەنگاوەكانی داهاتوو، پەسەند كراوە. هەرلێرەدا پێویستە لە سەر یەك خالی گرینگ تەئكید بكەینەوە، ئەویش ئەوەیە كە پێك هێنانی بەرەی هیزە چەپ و سوسیالیستەكانی كوردستان، لە روانگەی ئیمەوە هیچ ناتەبایەكی لە گەڵ بریارنامەی پەسندكراوی كونگرەی 17ی كۆمەڵە كە چوارچیوەی هاوكاری و هاوئاهەنگی ئیمەی لە گەڵ باقی هیزە سیاسیەكانی دیكەی چالاك لە كوردستان دیاری كردوە نییە. هەموو بڕگە و بابەتەكانی ئەو بریارنامەیە كە پێوەندی ئیمە لە گەڵ ئەو هیزانە تەنزیم دەكات و بوارەكان و مەرجەكانی هاوكاری لە گەلیان دەست نیشان دەكات، رێكاری سیاسی ئیمەن. ئیمە لە هەمان كاتدا هەوڵ دەدەین كە ئەو سیاسەتە لە لایەن هەموو هیزە سیاسیەكانی چەپ و سوسیالیستی هاوكارمان، لە سەر ئەو بنەمایانەی كە بۆی دارێژراوە، پەیرەو بكرێت و كوردستان ببێتە مەلبەندی خەباتی سیاسی شارستانیانەی هەموو حیزب و لایەنە سیاسی یە كانی مەوجود.پێویستە هەر لێرەدا ئەوە تاكید بكەین كە ئیمە بەرانبەر بە سەرجەم ئوپوزسیونی كۆماری ئیسلامی لایەنگری بەكارهێنانی زمانی نەرم و رۆشنگەرانەین، نەك زمانی زبر و هێرشبەرانە، زمانیک كە رووی لە كۆمەڵانی خەڵكی لایەنگری ئەو هێزانە بێت و هەوڵ بدات سەرنجی ئەوان رابكێشێ، بە مەتانەت راستیەكانیان پێ بسەلمێنی و ئیمكانی ئینتخابی دروستیان بۆ برەخسێنێت. ئاموزشیان بدات، نەك برینداریان كات.

سێهەم : پەرەدان بە تەشكیلاتی حیزبی بە تایبەت لە كارگاكان و لە شوێنە كرێكاریەكاندا، بەرز كردنەوەی زەرفییەت و تواناییەكانی تەشكیلات بۆ ڕاكێشانی لاوانی شۆڕشگێڕ و كۆمۆنیستی چالاك لە زانكۆكاندا، لەنێو مۆعەلیمان و لە شوێنە فەرهەنگییە پێشكەوتوو پێشڕەوەكاندا.

چوارەم : پەرەپێدان بە بازنەی چالاكییەكانی كۆمەڵە لە ئاستی ناوچەكە و لە دەرەوەی وڵات، لەسەر بنەمای نەخشە رێگای دیاریكراو. بەشداری چالاكانەتر لە ناساندنی ئامانجەكانی كۆمەڵە لەبزوتنەوەی شۆڕشگێڕانەی كوردستاندا، بەشداری هەڵسوڕاوانە تر لە كۆبوونەوە و ئیجلاسە جیهانی و ناوچەییەكاندا سەبارەت بە پرسی كورد، تا ئەو جێگایەی كە لەگەڵ پێوانە و پەسند كراوەكانی ئێمەدا بێتەوە.

پێنجەم : تەشكیلاتی عەلەنی كۆمەڵە یەكێك لە مەیدانە گرنگەكانی چالاكی كۆمەڵەیە. پاراستن و بەهێزكردنی ئەم ناوەندە بەردەوام یەكێك لە ئەولەویەتەكانی ئێمە بووە. بەڵام لە هەمان كاتدا وتنی ئەم ڕاستیەش پێوستە كە ماوەیەكی زۆرە كە ئیتر كوردستانی عێراق وەك پشتی جەبهەی چالاكی نیزامی ئێمە بە حیساب نایەت و خەباتی پێشمەرگانەی ئیمە نابێ‌ هیچ ئەركێك بخاتە سەر ژیان و ئەمنیەتی خەڵك لە كوردستانی عیراق.

شەشه م :بەهێزكردنی هاوپشتی و یەكگرتووی ناوخویی حیزبلە سەر ئەساسی كەش و هەوایەكی دیموكراتیك و هاورێیانە. لە تەشكیلاتێكدا كە هەموو پەسندكراوەكانی كونگرە و پلینومەكانی كەم و زۆر بە تێكرای دەنگ پەسند دەكرێت، لە هەمانكاتدا كردەوەی ئەو تەشكیلاتە كە پێوەری حەقیقەتە، بە ئاراستەیەكی دروست دا ئەروات، نابێ رێگا بدرێت نیگەرانی بێ بنەما پەرە بستێنێت. رەواندنەوەی ئەو نیگەرانیانەی كە جاروبار بە هۆكاری جوراوجۆر و لەوانە پیلانگێری و شایعە پەراكەنی لە لایەن دوژمنەوە، یان هەلسوكەوتی نامسئولانەی نەیارانی سیاسی حیزبی كومونیستی ئیران و كۆمەڵەوە لە ئوپوزسیوندا، پەرەپێدەدرێت، لە ئەولەویەتەكانی ئەم دەورەیەی كومیتەی ناوەندی كۆمەڵە دەبێت.

بەرێزان!

كۆمەڵە وەكوو هێزێكی كۆمۆنیست ئەو بنەمایانەی لەدارشتنی ستراتێژی سیاسی خۆیدا رەچاو كردووە و لێبڕاوانە لەپێناویاندا تێكۆشاوە و بەلێنی دەدا تا سەركەوتنی یەكجاری لە سەری بەردەوام بێت. کۆمەڵە دەسکەوتی گرینگ و بە هێزی بزوتنەوەی سوسیالیستی و شوڕشگێڕانەی کوردستانە و لە هەمانحال رابەڕی بەرەو پێشبردنی ئەو بزوتنەوە بووە. جێی خۆیەتی ئەم دەسکەوتە وەک گلێنەی جاومان بپارێزین.

هەر شاد و سەرفەراز بن.