ئه‌مڕۆ شه‌ممه ٤ی مانگی ڕێبه‌ندان، ساڵڕۆژی خه‌ڵتانی خوێن كردنی خه‌باتی كرێكارانی ناوه‌ندی مسی “خاتوون ئاباد” له شاری “بابه‌ك” له ئووستانی كرمانه. كوشتاری كرێكارانی خاتوون ئاباد، له وه‌ها ڕۆژێكدا له ساڵی ١٣٨٢ی هه‌تاوی، له سه‌رده‌می ده‌سه‌ڵاتداریه‌تیی ڕێفۆرمخوازانی حكوومه‌تیدا ڕووی دا. واته له سه‌رده‌مێك‌دا كه خاته‌می و كه‌ڕووبی و مووسه‌وییه‌كان، ده‌هۆڵی دیفاع له مافی مه‌ده‌نییه‌تیان ده‌كوتا. ئه‌وان سه‌ره‌تا له به‌رامبه‌ر گوشاری ناوه‌نده كرێكارییه‌كانی ناوخۆ و ده‌ره‌وه‌ی وڵات، به‌ڵێنییان دا كه په‌یگیری ئه‌م جه‌نایه‌ته بن و هۆكار و بڕیارده‌رانی كوشتاری كرێكاران، بناسێنن. به‌ڵام وه‌ك هه‌میشه، ئه‌مجاره‌شیان نه ته‌نیا به‌ڵێنییه‌كه‌یان به‌جێ نه‌هێنا، به‌ڵكوو هه‌وڵیان دا ئه‌م كوشتاره‌ش به فه‌رامۆشی بسپێرن و درێژه به سیاسه‌ته دژه كرێكارییه‌كانی خۆیان بده‌ن.
ناڕه‌زایه‌تی كرێكارانی مه‌عده‌نی مسی خاتوون ئاباد، ڕۆژی ١٥ی به‌فرانبار، له كاتێك‌دا ده‌ستی‌پێكرد كه به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تیی مه‌عده‌نی مسی “خاتوون ئاباد” به بیانووی كۆتایی هاتنی كاری بیناسازیی له‌م ناوه‌نده، ٢٠٠ كرێكاری له‌سه‌ر كار ده‌ركرد. له‌م ڕۆژه‌دا كرێكارانی ئه‌م ناوه‌نده، به ئاگاداربوون له بڕیاری به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تی و له ناڕه‌زایه‌تی به ده‌ركردنیان، ده‌ستیان له كار كێشایه‌وه و كۆبوونه‌وه‌ی ناڕه‌زایه‌تیان به‌ڕێوه‌برد. له به‌رامبه‌ر ناڕه‌زایه‌تیی كرێكاراندا، به‌ڕێوه‌به‌رانی شیركه‌ت، به‌ڵێنییان دا كه بیانگه‌ڕێننه‌وه سه‌ر كار و به‌م به‌ڵێنه، كرێكاران كۆتاییان به كۆبوونه‌وه‌كه‌یان هێنا. به‌ڵام سه‌ره‌ڕای تێپه‌ڕینی دوو حه‌فته، هیچ نیشانه‌یه‌ك له به‌جێ هێنانی به‌ڵێنه‌كه‌ی خاوه‌نكاران نه‌ده‌بیندرا. هه‌ر بۆیه كرێكاران، ڕۆژی ٢٨ی مانگی به‌فرانبار بۆ جارێكی دیكه ده‌ستیان دایه كۆبوونه‌وه و مانگرتن و ئه‌م جاره‌یان له‌گه‌ڵ بنه‌ماڵه‌كانیان له خاتوون ئاباد، ڕێگاكانی ناوه‌ندی مسیان به‌ست. سه‌ره‌ڕای ئه‌وه‌ش، به‌رپرسانی شیركه‌ت بایه‌خیان به خواستی كرێكاران نه‌ده‌دا. به‌ڵام به‌ڵام به‌یانیی ڕۆژی هه‌ینی ٣ی مانگی ڕێبه‌ندان، هێزه‌كانی ڕژیم و یه‌گانی ویژه‌ی هێزی ئینتزامی، له زه‌وی و ئاسمانه‌وه، به هه‌مووجۆره چه‌كێك و به هێلیكۆپتێر، هێرشیان كرده سه‌ر كرێكارانی مانگرتوو و ده‌یان كرێكاریان به سه‌ختی بریندار كرد و له ئاكامدا كرێكارێكیش به‌هۆی ته‌قه‌ی هێزه‌كانی ڕژیم، گیانی به‌خت كرد.
ڕۆژی ٤ی ڕێبه‌ندان، ناڕه‌زایه‌تیی كرێكاران و بنه‌ماڵه‌كانیان له ناوخۆی شاری بابه‌ك درێژه‌ی بوو و كرێكاران له به‌رامبه‌ر بینای فه‌رمانداری ئه‌مشاره ده‌ستیان دایه كۆبوونه‌وه و خۆپیشاندان. هێزه‌كانی ڕژیم به فه‌رمانی فه‌رمانداری شار، ڕاسته‌وخۆ ته‌قه‌یان له كرێكارانی ناڕازی كرد و به‌هۆیه‌وه ٤ كرێكاری دیكه‌ش به ناوه‌كانی “ریاحی“، “جاویدی“، “مه‌هده‌وی“، “موئمێنی” و خوێندكارێك به‌ناوی “پور ئه‌مینی” گیانیان به‌خت كرد و پتر له ٣٠٠ كه‌سیش بریندار بوون. كرێكارانی ناڕازی له لایه‌ن زۆربه‌ی خه‌ڵكی شاری بابه‌كه‌وه پشتیوانییان لێكرا و شار ته‌عتیل كرا. ئه‌گه‌رچی كرده‌وه‌ی دژه‌مرۆیی ده‌ست و پێوه‌ند و به‌رپرسانی خۆجێیی ڕژیم، كه ڕاسته‌وخۆ له ناوه‌ندی ده‌سه‌ڵاته‌وه فه‌رمانیان پێدرابوو، سه‌ره‌نجام ئه‌م حه‌ره‌كه‌ته كرێكارییه‌ی سه‌ركوت كرد، به‌ڵام جه‌نایه‌تی ڕژیم له خاتوون ئاباد، بوو به‌هۆی په‌ره‌سه‌ندنی ڕق و نه‌فره‌تی زیاتر له كۆماری ئیسلامی و ڕێفۆرمخوازانی حكوومه‌تی، كه به به‌ڵێنی ئیسلاحات و گۆڕینی ژیانی خه‌ڵك هاتبوونه سه‌ر كار.
ئه‌گه‌رچی ڕووداوی كوشتاری كرێكارانی خاتوون ئاباد، شێوازی ئاشكرای كوشتنی كرێكاران بوو، به‌ڵام ناوه‌ندی مسی “سه‌رچشمه“، ساڵانێكی زۆره كه به شێوازی جۆراوجۆری دیكه، كرێكاران ده‌كاته قوربانی. ئه‌م ناوه‌نده نیوه ده‌وڵه‌تی و نیوه خسووسییه، له‌ژێر كونتڕۆڵی شیركه‌تی میللیی سه‌نایعی مسی ئێران دایه. زنجیره مه‌عده‌نه‌كانی مسی سه‌رچشمه، ئه‌گه‌رچی سه‌رئاواڵه‌ن، به‌ڵام له زومره‌ی نائه‌من‌ترین مه‌عده‌نه‌كانی جیهان دێنه ئه‌ژمار و هه‌موو ساڵێك ژماره‌یه‌كی به‌رین له كرێكاران به‌هۆی نه‌بوونی ستاندارده‌كانی ئیمه‌نی و له‌وانه به‌هۆی گازگرتوویی، گیانیان له‌ده‌ست ده‌ده‌ن. كوشتاری كرێكارانی خاتوون ئاباد به‌هۆی ناكۆكیی نێوان باڵه‌كانی ڕژیم نه‌بوو، به‌ڵكوو نیشانه‌ی سه‌رسه‌ختیی گشت بورژوازیی ئێران بوو له به‌رامبه‌ر ناڕه‌زایه‌تیی كرێكاران دژبه سیاسه‌تی ده‌ركردنیان. به‌ڕێوه‌چوونی سیاسه‌تی خسووسی سازی، كه له ساڵه‌كانی كۆتایی سه‌رۆك كۆماریی “ڕه‌فسه‌نجانی“دا دستی پێكردبوو، له سه‌رده‌می “خاته‌می“دا، توندتر بۆوه. به پێی ئه‌م سیاسه‌ته، كرێكارانیان به هه‌زار كه‌س، و به بێ هیچ جۆره دابین كردنێكی كۆمه‌ڵایه‌تی ده‌رده‌كرد و پاش ماوه‌یه‌ك هێندێكیان كه لێهاتووتر بوون، به قه‌راردادی كاتی و حه‌قده‌ستی كه‌متره‌وه، دووباره دایانده‌مه‌زراندنه‌وه.
وه‌به‌ر گولله دانی كرێكارانی خاتوون ئاباد، له‌وكات‌دا ڕووداوێك نه‌بوو كه ڕێفۆرمخوازانی حكوومه‌تیی ده‌سه‌ڵاتدار، به هه‌ڵه له ده‌ستیان ده‌رچووبێت. له‌و سه‌رده‌مه‌دا پتر له ٤٠ هه‌زار كرێكار، له به‌شه جۆراوجۆره‌كانی سه‌نعه‌ت و مه‌عده‌ن له ئۆستانی كرمان كاریان ده‌كرد. زۆربه‌یان له زومره‌ی ئه‌و دامه‌زراوانه بوون كه له لایه‌ن ده‌وڵه‌ت و به‌شی خسووسییه‌وه، به‌شێوه‌ی هاوبه‌ش ئیداره ده‌كران. ڕژیم به‌شێوه‌ی جیدی به‌شوێن به‌كرده‌وه ده‌رهێنانی سیاسه‌تی ده‌كردنی كرێكاران له‌و به‌شه له سه‌نعه‌تی ئێراندا بوو و به‌نیاز بوو كه نموونه‌یه‌كی سه‌ركه‌وتوو بخوڵقێنێ بۆ هه‌موو به‌شه‌كانی دیكه. خه‌باتی كرێكارانی خاتوون ئابادیش ئه‌گه‌ر سه‌ركه‌وتبایه، ده‌بووه هۆی موقاومه‌تی كرێكاران له به‌رامبه‌ر سیاسه‌تی ئابووریی ئه‌و كاتی ڕێفۆرمخوازانی حكوومه‌تی، له پانتایه‌كی به‌رینتردا. هه‌ر بۆیه ده‌بوو له یه‌كه‌مین هه‌نگاوه‌كانیدا، سه‌ركوت كرابایه. فه‌رمانداری شاری بابه‌ك كه فه‌رمانی ته‌قه كردنی به‌ره‌و كرێكاران و بنه‌ماڵه‌كانیان ده‌ركردبوو، تووشی تووڕه‌یی له‌ناكاو نه‌هاتبوو، به‌ڵكوو، ئه‌و و ده‌زگاكانی داڕێژه‌ری سیاسه‌ت له تاران، له ڕۆژی ١٥ی مانگی به‌فرانباره‌وه تا ڕۆژی چواره‌می ڕێبه‌ندان، ده‌رفه‌تیان بوو تا له‌مباره‌وه بیر بكه‌نه‌وه. كاردانه‌وه‌ی دژه‌مرۆییانه‌ی ئه‌وان به‌نیسبه‌ت ئه‌م ناڕه‌زایه‌تییه‌ی كرێكاران، هۆكاره‌كه‌ی ئه‌وه بوو كه پێیان وابوو ئه‌م ناڕه‌زایه‌تییه ده‌توانێ گشتگیر بێته‌وه. هاوكات له‌گه‌ڵ ئه‌م ڕووداوه، ده‌وڵه‌تی ئیسلاحات، چه‌ندین ته‌بسه‌ره‌ی دیكه‌ی به زیانی كرێكاران، به یاسای كار، كه ئه‌ساسه‌ن به قازانجی سه‌رمایه‌داران نووسراوه، زیاد كرد. زیاد كردنی چه‌ندین ئیسلاحییه له یاسای كاردا و ته‌قه كردنی ڕاسته‌وخۆ به‌ره‌و سینگی كرێكاران، به‌شه جۆراوجۆره‌كانی یه‌ك سیاسه‌تی واحید بوون. ئه‌زموونی خاتوون ئاباد، كه به به‌هایه‌كی گران به‌ده‌ست هات، به چینی كرێكاری ئێرانی نیشان دا كه كاتێك به‌رژه‌وه‌ندی چینی كرێكار دێته گۆڕێ، باڵه جۆراوجۆره‌كانی ناو ده‌سه‌ڵاتی سه‌رمایه‌داران، سه‌ره‌ڕای جیاوازییه‌كانیان، به یه‌كسان، به‌ره‌نگاری خه‌باتی كرێكاران ده‌بنه‌وه. بێ هۆ نه‌بوو، كه له ئاخێزی مانگی به‌فرانباری ساڵی ٩٦دا، كرێكاران و جه‌ماوه‌ری ڕاپه‌ڕیو، له جه‌ره‌یانی ناڕه‌زایه‌تییه‌كاندا، ده‌نگیان هه‌ڵبڕی و هاواریان كرد: “ئیسلاح ته‌ڵه‌ب، ئۆسوولگه‌را، ئیتر ته‌واو بوو ماجه‌را“. بێگومان، ئه‌م گۆڕانكارییه له وشیاریی جه‌ماوه‌ر به نیسبه‌ت ماهییه‌تی ڕێفۆرمخوازانی حكوومه‌تی و زیادبوونی ئه‌م ئه‌زموونه به خه‌باتی كرێكاران، به به‌های ڕه‌نج و خوێنیان به‌ده‌ست هاتووه.