هێرشی بەرینی ئەڕتەشی تورکیە بۆسەر شاری جه‌زیرە لە کوردستانی تورکیە، سیاسه‌تی ملیتاریستی ده‌وڵه‌تی توركیه‌ی له‌دژی خه‌ڵكی كوردستان بردۆته ئاستێکی نوێ و كه‌م وێنه‌ه‌وه. ئەڕتەشی تورکیە ماوه‌ی زیاتر له یه‌ك هه‌فته‌یه، لە رۆژی شەممە پێنجی مانگی سیپتامبر رێكه‌وتی ١٤ی مانگی خه‌رمانانه‌وه هێرشی كردووته‌وه سه‌ر شاری جه‌زیره و ئه‌و شاره گه‌مارۆ داوه. هێزەکانی ئەرتەش و پۆلیسی دژی شۆڕش لەگەڵ چوونە نێو خیابان و گەڕەکەکانی ئەم شارەوە و راگەیاندنی بارودۆخی نیزامی، هەموو جۆرە خۆڕاگری و حەرەکەتێکی ناڕەزایەتی خەڵکیان لە شه‌قامه‌كاندا داوەتە بەر ده‌سترێژی گوللە. بە پێی راپۆرتی هەوالنێریەکان و وتەی شاهیدانی عەینی تا ئێستا ده‌یان كه‌س بەهۆی ته‌قه‌ی هێزەکانی سپا گیانیان لەدەست داوە و یان بریندار بوون. سپای تورکیە لەگەڵ گەمارۆدانی شاری جه‌زیرە و ته‌قه کردن لەخەڵکی ئەم شارە وەک سپایه‌كی داگیركه‌ر جۆڵاوەتەوە و لە هه‌فته‌یه‌ك لەوەپێشەوە بە بڕینی ئاو و بڕینی هێلی كاره‌با و هێڵی تەلەفون و ئینترنێت خەڵکی شاری جه‌زیرەی لە دابین کردنی پێداویستیە سەرەتاییەکان بێبەش کردوە. بە وتەی شاهیدانی عەینی، هێزەکانی ئەڕتەش تا ئێستا بەریان بەوەش گرتووە کە خەڵک ته‌رمی گیانبەخت کردوەکانیان ئه‌سپه‌ر ده‌كه‌ن.
له‌دژی ئه‌م له‌شكركێشی و جەنایەتە ئاشکرایەی ئەڕتەش و دەوڵەتی تورکیە، هەزاران کەس لە خەڵکی تێکۆشەری شاری جه‌زیرە رۆژی جومعه ١١ی مانگی سیپتامبر دوای هەفتەیەک شەڕ و تێکهەڵچون و ناڕەزایەتی دربڕینی لێره و له‌وێ لەدژی هێزە داگیرکەرەکان، سەرەڕای حکومەتی نیزامی توند هاتنەسەر شەقامەکان و لەدژی جەنایەتەکانی ئەڕتەش و پۆلیس خۆپیشاندانیان وه‌ڕێخست. خەڵکی تێکۆشەر و ئازادیخوازی شاری جه‌زیرە لەم رۆژەدا بەشێوەیەکی هاوئاهەنگ و یەکگرتووانە لە ماڵەکانیان هاتنەدەرێ و بە وەڕێخستنی خۆپیشاندان و کۆبوونەوەی ناڕەزایەتی لە چەند گەڕەکی شارەکە یەک دڵ و یەک زمان جەنایەتەکانی دەوڵەتی ئۆردوغان و حیزبی ده‌سه‌ڵاتداریان مەحکوم کرد. هاوکات لەگەڵ درێژەی خۆڕاگری و خەباتی خەڵکی تێکۆشەر و قارەمانی شاری جه‌زیرە هەزاران کەس لە خەڵکی کوردستانی تورکیە لە شارەکانی “سلوپی” و “شێرناخ”ەوە کە بە نیشانەی پشتیوانی کردن لە خەڵکی جه‌زیرە بەرەو ئەم شارە وه‌ڕێكه‌وتبوون، بەربەستەكانی ئەڕتەش و هێزە ئەمنیەتیەکانی تورکیەیان تێپەڕاند و لەنێو پێشوازی گەرمی خەڵکدا بە دانی دروشمی “بژی خۆڕاگری جه‌زیرە” خۆیان گەیاندە ناوەندی ئەم شارە. لە لایەکی ترەوە و لە حاڵێکدا کە رێپێوانی خەڵکی شوێنە جۆراوجۆرەکانی کوردستانی تورکیە بە نیشانەی پشتیوانی لە خۆڕاگری سەربەرزانەی خەڵکی جه‌زیرە بەرەو ئەم شارە درێژەی هەیە، دەیان هەزار کەس لە خەڵکی شارەکانی “وان، ئەلکە، نسیبین، بیسمیل و ئامێد” بە نیشانەی هاوپشتی له‌گه‌ڵ خۆڕاگری خەڵکی جه‌زیرە هاتنە سەر شەقامەکان و بە دانی دروشمی “جه‌زیرە تەنیا نییە”، “بژی خۆڕاگری جه‌زیرە”، جەنایه‌ت و سیاسەتی فاشیستیەکانی دەوڵەتی ئۆردوغانیان مەحکوم کرد. دەوڵەتی تورکیە و حیزبی داد و گەشەپێدان هاوکات لەگەڵ میلیتاریزە کردنی شارەکانی کوردستان، لە چەندین شاری تورکیە لەوانە لە “ئانکارا و ستانبول” بە هەڵخڕاندنی هەستی دواکەوتوانه‌ی ناسیونالیستی تورك، هێرشیان کردۆتە سەر ده‌فتەری حیزبی دیموکڕاتیکی گەلان و دوکان و شوێنی کار و فەعالیەتی کوردەکان و دەیان کەسیان گرتوە و رەوانەی زیندانیان کردون. دەوڵەتی ئۆردوغان بەم سیاسەتە فاشیستیانەی، تورکیەی بردۆته به‌رده‌م شەڕێکی نێوخۆیه‌وه. دەوڵەتی تورکیە لە حاڵێکدا کە لە ساڵی ٢٠٠٥ ەوە تا ئێستا ده‌یان جار بە بۆمباران کردنی پایەگاکانی پ. کا. کا و بۆمباران كردنی گوندنشینانی بێ دیفاع لە ناوچە سنوریەکان، ئاگربەسی یەک لایەنەی پ.کا.کا ی بە ئاشکرایی شكاندووه، لەم رۆژانەدا وا ئیدیعا دەکات کە گۆیا بە تۆڵەی عەمەلیاتی نیزامی پ. کا. کا لەم رۆژانەی دواییدا، هێرش و جەنایەتێکی بەم شێوەیە بەرینی لەدژی خەڵکی کوردستان خستۆته رێ. بەڵام سەرەڕای ئەم ئیدیعایانە، رەوتی روداوەکان لە سێ مانگی ڕابردودا ئەم راستیە حاشاهەڵنەگرە نیشان ده‌ده‌ن کە سەرانی دەوڵەتی تورکیە و ئاک پارتی بۆ قەرەبوو كردنه‌وه‌ی شکستی هەڵبژاردنی ٧ی ژوئێن، ئاوا هێرشێکی بەرینیان دەست پێکردوە و سیاسەتی فاشیستی خۆیان لەدژی بزوتنەوەی رەوای خەڵکی کوردستان توندتر کردۆتەوە. دەوڵەتی تورکیە وەک هەموو رژیمێکی فاشیست له مێژوودا، توانایی تەحەمول کردنی شکستی هەڵبژاردنی ٧ی ژوئێنی نەبوو وە لە سێ مانگ لەوەپێشەوە تا ئێستا بۆ قەرەبوو کردنەوەی ئەم شکستە داماوانە پەلەقاژەیەتی.دەوڵەتی تورکیە لە سێ مانگ لەوەپێشەوە بە توند کردنەوەی كه‌ش و هه‌وای سەرکوت و گرتن و زیندانی کردنی ئینسانە ئازادیخوازەکان لەنێو تورکیەدا، بە توند کردنەوەی میلیتاریسم و بۆمبارانی پێگەکانی پ. کا. کا لە خاکی کوردستانی عێڕاقدا، هەوڵدان بۆ پێكهێنانی پشتێنه‌یه‌كی ئه‌منیه‌تی لە خاکی سوریەدا و بەرگرتن لە بەیەکەوە پەیوست بوونی سێ کانتۆنە خۆبەڕێوەبەرەکان لە کوردستانی ئەم وڵاتە و سەرئەنجام بە گەمارۆدانی جه‌زیرە و بەر گوللەدانی خەڵکی ئەم شارە، لە هەوڵدایە تا شکستی خۆی لە هەڵبژاردندا قەرەبوو بکاتەوە. دەوڵەتی تورکیە دەیەوێ رەوتی وتووێژ لەگەڵ پ. کا. کا و پرۆسەی ناسراو بە ئاشتی لە بەینبەرێت. ده‌وڵه‌تی توركیه لە هاوسەنگی هێزی ئێستادا و دوای سەرکەوتنی حیزبی دیموکراتیکی گەلان لە هەڵبژاردندا و بەرز بوونەوەی وره‌ی خەباتکارانە لە کوردستانی تورکیە و سه‌ركه‌وتنه‌كانی “یەکینەکانی پاراستنی گەل” لە کوردستانی سوریە لەدژی هێزەکانی داعش درێژەی گفتوگۆی ” ئاشتی” بە زیانی بەرژەوەندیەکانی خۆی دەبینێ. لەم روەوە دەوڵەتی تورکیە دەیەوێ بە توند کردنەوەی كه‌ش و هه‌وای جەنگی لە کوردستاندا و بە هەڵخڕاندنی هه‌ستی دواکەتوانە و شۆونیستی لە ئاستی سەرتاسەریدا بە ئامانجی ناڕه‌وای خۆی بگات.
بەڵام هەر ئەو جۆرەی چاوه‌ڕوان دەکرا و خەڵکی تێکۆشەر و ئازادیخوازی جه‌زیرە نیشانیاندا، ئەم سیاسەتانە نە تەنیا خەڵکیان چاوترسێن نەکردووه، بەڵکوو لەگەڵ بەربەستی پەرەسەندنی بزوتنەوەی جەماوەری و بەرز بوونەوەی وره‌ی خۆراگری و تێکۆشان لە کوردستانی تورکیە بەرەو روو بۆتەوە. گومانی تێدا نییە کە درێژەی ئەم سیاسەتانە بێجگە لە شکست و رێسوایی و سەرشۆڕی زیاتر بۆ سەرانی حکومەتی ئۆردوغان ئاکامێکی دیکەی بەشوێنەوە نابێ. دەوڵەتی ئۆردوغان بەم سیاسەتانە نە تەنیا ناتوانێ زامی ناکامیە سیاسی و ئابووری و شکستە نیزامیەکانی ساڕیژ بکات بەڵکو قۆڵتریشیان ده‌كاته‌وه.کۆمەڵە وێڕای مەحکوم کردنی سیاسەتی فاشیستی دەوڵەتی تورکیە لەدژی خەڵکی کوردستان و بەرەی ئازادیخوازی لە سەرتاسەری تورکیە، خۆڕاگری شکۆداری خەڵکی ئازادیخوازی جه‌زیرە بە نیشانەی ئیرادەی لێبراوانه‌ی خەڵکی کوردستانی تورکیە لە خەبات بۆ دەستەبەر کردنی بایه‌خه ئینسانیەکان و مافی رەوای خۆیان دەزانێ و لێبراوانه پشتیوانی لێدەکات. کۆمەڵە داوا لە هەموو خەڵکی ئازادیخوازی کوردستان و وڵاتانی ناوچەکە دەکات تا بە مەحکوم کردنی سیاسەتی جەنایەتکارانەی دەوڵەتی تورکیە و دەربڕینی پشتیوانی لەگەڵ خەڵکی تێکۆشەری جه‌زیرە، زیاتر لە پێشوو یارمەتی بەهێز کردنی بزوتنەوەی رەوای خەڵکی کوردستانی تورکیە بدەن.
