بۆ جارێكیتر دوو ئینسانی دیكه، دوو برای لاوی ١٤ و ١٧ ساڵ ته‌مه‌ن له كوێستانه‌كانی كوردستان، بوون به قوربانی باروودۆخێكی زاڵمانه كه كۆماری ئیسلامی به‌سه‌ر خه‌ڵكی ئه‌و ناوچه‌یه و گشت ئێرانی دا سه‌پاندووه. به‌سه‌رهاتی گیان به‌خت كردنی “ئازاد و فه‌رهاد خۆسره‌وی” دڵی هه‌موو ئینسانێكی شه‌ریف وه‌ژیان دێنێ. ڕۆژی ٢٦ مانگی سه‌رماوه‌ز، فه‌رهادی ١٤ ساڵان له‌گه‌ڵ براكه‌ی ئازادی ١٧ ساڵ ته‌مه‌ن و ژماره‌یه‌ك كۆڵبه‌ری دیكه له گه‌رده‌نه‌كانی ته‌ته‌ی مه‌ریوان له ناو به‌فر و سه‌رمادا گیر ده‌كه‌ن. فه‌رهاد هه‌ر له یه‌كه‌مین ساته‌كانه‌وه كۆته‌كه‌ی به‌رخۆی داده‌كه‌نێ و له‌به‌ر براكه‌ی ده‌كات كه له پێ كه‌وتووه و پێی ده‌ڵێ: “من ده‌ڕۆم یارمه‌تی دێنم“. به‌ڵام به‌داخه‌وه فه‌رهاد خۆشی بوو به قوربانی سه‌رما و باڕن و قه‌ت نه‌گرایه‌وه بۆ لای. هه‌ر ئه‌و ڕۆژه جه‌سته‌ی بێ گیانی ئازادیان دۆزییه‌وه و له چاره‌نووسی فه‌رهادی ١٤ ساڵانیش هیچ زانیاریه‌ك له‌به‌رده‌ست دا نه‌بوو. هه‌زاران كه‌س له خه‌ڵكی مه‌ریوان و هه‌ورامانات نزیك به چوار شه‌و و ڕۆژ، كێو و دۆڵی ئه‌و ناوچه‌یه ده‌گه‌ڕێن تا سه‌رئه‌نجام جه‌سته‌ی بێ گیانی “فه‌رهاد” به مشتی گرێ دراوه‌وه ده‌دۆزنه‌وه. ڕێوڕه‌سمی به‌خاك سپاردنی فه‌رهاد خۆسره‌وی، له ئاوایی “نێ” بوو به ناڕه‌زایه‌تی هه‌زاران كه‌س له خه‌ڵك دژبه كۆماری ئیسلامی. خه‌ڵكی تووڕه و ناڕازی له حاڵێكدا كه نانیان به‌ده‌سته‌وه گرتبوو، له‌دژی ڕژیمێك كه ئینسانه‌كانی خستووه‌ته باروودۆخێكه‌وه كه بۆ به‌ده‌ست هێنانی نانێكی مه‌مره و مه‌ژی، له نه‌به‌ردێكی نابه‌رابه‌ردا به‌ره‌وڕووی پاسداری گه‌رده‌نه‌گیر و ته‌بیعه‌تی سه‌ركه‌ش ده‌بنه‌وه، درووشمیان ده‌وته‌وه.
ئه‌وه، ته‌نیا دوو به‌رایه‌ك نین كه بوونه‌ته قوربانیی به‌ده‌ست هێنانی نان به قیمه‌تی گیان. ڕۆژی دووشه‌ممه ٢٢ی مانگی ڕه‌زبه‌ر، پاسدارانی ڕژیمی ئیسلامی، كاروانێك له كۆڵبه‌رانیان له كوێستانه‌كانی قه‌ندیل دایه به‌ر ده‌ستڕێژی گولله و دوو برا به ناوه‌كانی “ره‌حمان مۆرادی و سدیق مۆرادی” گیانیان له‌ده‌ست دا. به پێی ئاماری بڵاوكراوه له لایه‌ن تۆڕی كۆمه‌ڵایه‌تی “كۆڵبه‌ر نیووز“، له سه‌ره‌تای ئه‌مساڵه‌وه تا به ئه‌مڕۆ، ٧٣ زه‌حمه‌تكێشی كۆڵبه‌ر له لایه‌ن پاسدارانه‌وه ته‌قه‌یان لێكراوه و گیانیان به‌خت كردووه. هه‌ر له‌و ماوه‌یه‌دا ١٧٣ كه‌سی دیكه‌ش به‌سه‌ختی بریندار بوون.
بێكاری به‌رینی لاوان و خه‌ڵكی بێبه‌شی ناوچه كوردنشینه‌كانی ڕۆژئاوای ئێران، بووه‌ته هۆی ئه‌وه‌یكه ژماره‌یه‌كی زۆر له خه‌ڵكی هه‌ژاری شار و دێهاته‌كانی ئه‌م ناوچانه بۆ دیتنه‌وه‌ی كاری وه‌رزی، به‌ره‌و ناوچه‌كانی دیكه‌ی ئێران كۆچ بكه‌ن. ئه‌وان كاتێكیش كه ده‌گه‌ڕێنه‌وه بۆ كوردستان، ناچارن ڕوو بكه‌نه ده‌ستفرۆشی له شاره‌كان و كۆڵبه‌ری له سه‌ر سنووره‌كان. له‌ناو كۆڵبه‌راندا له مێرمنداڵانی ١٢ ساڵانه‌وه بگره تا پیری ٧٠ ساڵ ته‌مه‌ن ده‌بیندرێ. زۆربه‌ی سنووره‌كان له سه‌ڵماسه‌وه تا هه‌ورامانات، شوێنی تێپه‌ڕینی ژنان و پیاوان، لاوان و مێرمنداڵانێكن كه له نه‌به‌ردێكی ڕاسته‌قینه‌دا بۆ به‌ده‌ست هێنانی بژیویان له‌گه‌ڵ مه‌رگ ڕووبه‌ڕوو ده‌بنه‌وه. له ڕوانگه‌ی كۆماری ئیسلامیه‌وه كۆڵبه‌ری تاوانه. هه‌ر بۆیه هه‌موو ڕۆژێك ژماره‌یه‌ك له‌و زه‌حمه‌تكێشه بێ دیفاعانه ده‌كه‌ونه بۆسه‌ی ده‌سته‌ی به‌كرێگیراوانی سپا و هێزی ئینتزامی و هاوشێوه‌ی دوژمن له به‌ره‌ی شه‌ڕدا هه‌ڵسووكه‌وتیان له‌گه‌ڵ ده‌كرێ. ئه‌وان ڕاسته‌وخۆ ته‌قه‌یان لێده‌كرێت و ژیانیان ده‌كه‌نه بارمته بۆ به‌ده‌ست هێنانی پاروویه‌ك نان.
وه‌رزی زستان و سه‌رمای هه‌ناوته‌زێنی كێوه‌كانی زاگرۆس، كار له شه‌ودا و تێپه‌ڕین له نێوان ملیۆنان مینی پاشماوه‌ی شه‌ڕی وێرانكه‌ری ئێران و عێراق و بۆسه‌ی چه‌ته و ڕێگرانی سپای پاسداران و هێزی ئینتزامی كه هه‌موو شه‌وێك به كوشتنی كۆڵبه‌رێك، چرای دووكه‌ڵ گرتووی بنه‌ماڵه‌یه‌كی هه‌ژار ده‌كوژێننه‌وه، ئه‌مه‌یه باروودۆخێك كه كۆڵبه‌ران پارووه نانی تێیدا په‌یدا ده‌كه‌ن. كۆڵبه‌ران سه‌ره‌ڕای هه‌موو ئه‌م مه‌ترسیانه، مه‌جبوورن به‌شێك له‌و حه‌قده‌سته كه‌مه‌ی خۆشیان وه‌ك باجی تێپه‌ڕبوون بده‌نه مه‌رزبانه‌كانی ڕژیمی ئیسلامی. هه‌روه‌ها چه‌ندین تێپه‌ڕگه‌ش له خاكی كوردستانی عێراق هه‌ن كه له‌وێ هێزی چه‌كداری حیزبه سیاسیه‌كانی نه‌یاری ڕژیم، ڕێگا له كۆڵبه‌ره‌كان ده‌گرن و ئه‌وانیش به ناڕه‌وا به‌شێك له داهاته‌كه‌یان لێ داگیر ده‌كه‌ن.
كۆڵبه‌رانێك كه خه‌ریكی كاری هه‌ڵگرتنی بارن له‌سه‌ر سنووره‌كان، له‌ڕاستیدا هێزی كاری مزدیی بازگانانان و ده‌ڵاڵانێكن كه له ڕێگه‌ی ناوه‌ند و نووسینگه‌كانیان له شار و دێهاته سنووریه‌كان، كاڵاكانیان له خاڵێكی سنووریه‌وه به بێ ئه‌وه‌یكه هێچ مه‌ترسیه‌ك هه‌ڕه‌شه‌یان لێبكات، هاورده یان هه‌نارده ده‌كه‌ن و به‌مجۆره به سوود و قازانجێكی زۆر ده‌گه‌ن و له‌و نێوه‌شدا ته‌نیا به‌شێكی یه‌كجار كه‌م وه‌ك حه‌قده‌ست ده‌ده‌نه كۆڵه‌به‌ره‌كان.
پێش گرتن له كوشتاری ڕۆژانه‌ی كۆڵبه‌ران و دابین كردنی كاری گونجاو بۆیان، به شێوه‌یه‌ك كه ناچار نه‌بن درێژه به‌م كاره سه‌خت و پڕ مه‌ترسیه بده‌ن، داخوازیه‌كی لانیكه‌م و ئینسانیه. وه‌ها داخوازیه‌ك به درێژه‌ی خه‌باتی په‌یگیر و یه‌كگرتووانه‌ی خه‌ڵكی كوردستان و باقی شوێنه‌كانی دیكه‌ی ئێران دژبه ڕژیمی كۆماری ئیسلامی دێته دێ. له ماوه‌ی ساڵانی ڕابردوودا شاره سنووریه‌كانی كوردستان به ده‌یان جار بوونه‌ته مه‌یدانی ناڕه‌زایه‌تی خه‌ڵك دژبه كوشتاری كۆڵبه‌ران. زۆر جاریش له ژێر كاریگه‌ری ئه‌م ناڕه‌زایه‌تیه گشتیانه و به یارمه‌تی تۆڕه كۆمه‌ڵایه‌تیه‌كان و میدیاكان، سه‌ره‌نجی بیروڕای گشتی به‌ره‌و دیارده‌ی كۆڵبه‌ری و ده‌رد و ژانی كۆڵبه‌ران ڕاكێشراوه. ئه‌مڕۆ له باروودۆخێكدا كه كوشتاری كۆڵبه‌ران هه‌روا درێژه‌ی هه‌یه، خه‌ڵكی كوردستان پێویسته له به‌رامبه‌ر جه‌نایه‌ت و زۆره‌ملیی ئاشكرای ڕژیمی كۆماری ئیسلامی دا، ده‌ست له‌سه‌ر ده‌ست دانه‌نێن. خه‌ڵكی خه‌باتكاری كوردستان وه‌ك چۆن له مانگی خه‌زه‌ڵوه‌ری ئه‌مساڵدا، وێڕای خه‌ڵكی سه‌رتاسه‌ری ئێران دژبه فه‌لاكه‌تێك كه ڕژیم به‌سه‌ر خه‌ڵكی داسه‌پاندووه، ڕاپه‌ڕین، ئێستاش نابێ له ئاست كوشتاری كۆڵبه‌راندا كه‌مته‌رخه‌م بن. دیمه‌نی بوێرانه‌ی خۆپیشاندانی خه‌ڵك له شار و دێهاته‌كانی مه‌ریوان، له ئاوایی “نێ”، ئه‌و‌یش چه‌ند حه‌فته دوای كوشت و كوشتار له‌مشاره، كه ڕژیم لای وابوو خه‌ڵكی ترساندووه، ده‌توانێ ببێته سه‌رچه‌شنی ناڕه‌زایه‌تی له باقی شاره‌كانی كوردستان. ته‌نیا به هاتنه سه‌ر شه‌قام و ناڕه‌زایه‌تی و مانگرتنی یه‌كگرتووانه‌یه كه ڕژیمی ئیسلامی ناچار ده‌كرێ تا له ده‌ستدرێژی بۆسه‌ر گیان و ماڵی كۆڵبه‌ران ده‌ست هه‌ڵگرێ.